2
Bà Lã đổ đất lên mặt giường đắp bằng đất đã lột bỏ chiếu và đệm rơm, lo lắng nhìn con dâu là chị Lỗ lúc này đang hai tay bám thành giường, miệng rên rỉ. Bà dùng cả hai tay san đất cho phẳng rồi khẽ bảo con dâu:
- Trèo lên đi!
Trước cái nhìn thương hại của mẹ chồng, chị Lỗ, một phụ nữ vú to mông nẩy, sợ run lên. Tội nghiệp, chị nhìn trộm nét mặt từ bi của mẹ chồng mà đôi môi nhợt nhạt run rẩy, như muốn nói điều gì đó.
Bà Lã nói to:
- Lão Tư Mã lại bị ma ám rồi!
Chị Lỗ nói:
- Mẹ...
Bà Lã phủi sạch đất trên tay, lẩm bẩm:
- Nàng dâu quí hóa của tôi, hãy cố lên! Lần này lại là con gái thì tôi chẳng còn mặt mũi nào bênh vực cho cô được nữa!
Chị Lỗ ứa hai hàng nước mắt, cắn chặt môi dưới, cố súc lê cái bụng nặng nề lên giường, chỗ đã trải đất mịn sau khi lột bỏ chiếu.
- Đẻ nhiều lần rồi, cứ tà tà con ạ!
Bà Lã đặt cuộn băng trắng và chiếc kéo lên giường, cau mày, tỏ vẻ sốt ruột, ông già và bố Lai Đệ đang đỡ đẻ cho con lừa đen ở chái đằng kia.
- Nó đẻ con so, ta phải chăm lo cho nó!
Chị Lỗ gật đầu. Chị nghe thấy một tiếng súng bắn lên trời cao, tiếng sủa hốt hoảng của mấy con chó và tiếng của Tư Mã Đình vẳng lại, đứt quãng: Bà con ơi, chạy mau lên! Chậm là chết hết!. Hình như hưởng ứng lời kêu gọi của Tư Mã Đình, chị cảm thấy một trận quẫy đạp bụng cuộn lên từng cục, đau đến nghẹt thở, mồ hôi rỉ ra lỗ chân lông và tanh như mùi cá. Chị cắn răng, không cho tiếng kêu vọt ra khỏi miệng. Qua màn nuộc mắt mờ ảo, chị nhìn thấy mẹ chồng tóc đen nhánh, đang cắm ba nén hương lên bàn thờ Quan âm. Khói hương lờ lững bay lên rồi lan tỏa ra khắp phòng.
- Đại từ đại bi, cứu khổ cứu nạn Quan Thế âm Bồ Tát! Xin Người cứu giúp chúng con, hãy thương con mà cho con một đứa con trai...
Chị Lỗ đặt hai bàn tay trên cái bụng vồng lên và lạnh ngắt, mắt hướng về bộ mặt bóng loáng của bức tượng Quan âm bằng sứ đặt trên bàn thờ, lẩm bẩm cầu nguyện; một lần nữa, chị lại ứa nước mắt. Chị tụt cái quần đã ướt một mảng, vén cao hết mức chiếc áo ngoài, để lộ bụng và vú ra. Chị bám chặt thành giường, sửa lại tư thế cho đúng với đám đất mẹ chồng rải trên giường. Giữa hai cơn đau quặn, chị dùng các ngón tay chải lại tóe, tựa lưng vào chỗ đệm rơm và chiếu đã được cuốn lên.
Mảnh gương gắn trên bậu cửa soi nghiêng khuôn mặt của chị: Tóc ướt đẫm mồ hôi, con mắt dài u tối, gò mũi cao trăng mịn, chiếc miệng rộng khô nẻ co giật từng đợt. Một tia nắng yếu ớt lọt qua cửa sổ, chiếu chênh chếch lên ngôi chị, chỗ gân xanh ngoằn ngoèo và những nếp nhăn lồi lõm màu trắng, trông dễ sợ. Chị ngắm cái bụng của mình, trong lòng lúc hi vọng, lúc chán nản y hệt bầu trời Cao Mật giữa mùa hè: khi thì mây đen cuồn cuộn, lúc lại xanh trong thăm thẳm. Chị gần như không dám cúi nhìn cái bụng to và cứng đến kỳ lạ của chị. Có lần chị nằm mơ thấy mình chửa toàn là sắt thép. Lần khác, chị lại mơ thấy chửa toàn là cóc. Sắt thép thì chị còn có thể chấp nhận, nhưng cóc thì mỗi khi nghĩ đến là chị nổi da gà. Xin Bồ Tát che chở cho con... Xin tổ tiên phù hộ... Các thần các thánh phù hộ độ trì cho con, hãy tha thứ cho con, giúp con sinh được một cháu trai đủ tai đủ mắt... Con thân yêu của mẹ, con ra đi... Trời cha đất mẹ ơi, thần tiên yêu quái ơi, hãy cứu giúp con.... Chị cầu nguyện, chị van xin, trả lời là từng cơn đau xé ruột.
Chị bám chặt hai tay vào cuộn chiếu sau lưng, mỗi thớ thịt trên người rung lên. Chị mở to mắt, trước mặt là những tia lửa hồng, trong màu hồng của lửa lại có những tia sáng trắng ngoằn ngoèo, co dãn y như những sợi bạc chảy trong lò. Chịu không nổi, một tiếng thét bật ra từ miệng chị vọt qua cửa sổ, trầm bổng trên đường ngang lối tắt hòa quyện với tiếng kêu của Tư Mã Đình rồi xoắn chặt với nhau như một sợi dây thừng, như một con rắn xộc thẳng vào tai ông mục sư Malôa người Thụy Điển. Ông mục sư người cao lớn, bụng phệ, đầu to với những lọn tóc đỏ, lỗ tai có chòm lông trắng. Đang trên thang dẫn tới lầu chuông, ông mục sư chợt sững ngươi, cặp mắt xanh luôn mọng nước đầy quyến rũ và ngơ ngác như con nai lạc đàn, lóe lên mừng rỡ. Ông giơ ngón tay mũm mĩm làm dấu chữ thập, buột miệng nói một câu đặc thổ âm vùng Cao Mật:
- Lạy Chúa toàn năng!...
Ông tiếp tục trèo lên tận đỉnh, lắc vang chiếc chuông han gỉ, vốn treo ở một ngôi chùa. Tiếng chuông não lòng lan tỏa trong sương sớm. Cùng với tiếng chuông, cùng với tiếng cảnh báo quân Nhật sắp đến, là một bãi nước ối chảy ra từ giữa hai chân chị Lỗ. Chị ngửi thấy mùi thịt dê, còn ngửi thấy mùa hoa hòe thơm đậm mà thanh nhã. Cảnh yêu nhau trong rừng hòe năm ngoái cùng với mục sư
Malôa lại hiện rõ trước mặt chị. Chị lưu luyến với hình ảnh quá khứ, không được lâu, mẹ chồng chị giơ cao hai tay đầy máu chạy xộc vào phòng. Chị kinh hoảng nhận ra rằng, trong tay mẹ chồng có một ngôi sao xanh nhỏ xíu
- Đẻ chưa? - Chị nghe thấy mẹ chồng lớn tiếng hỏi.
Chị lắc đầu, xấu hổ.
Mái đầu mẹ chồng lấp lóa dưới nắng, chị kinh hoảng khi thấy tóc của bà đã bạc trắng.
- Cứ tưởng cô đẻ rồi! - Mẹ chồng nói.
Hai tay mẹ chồng vươn về phía bụng chị. Đó là hai bàn tay thô, to khỏe, móng rắn chắc, ngay cả trên mu bàn tay cũng có những chỗ chai cứng. Chị sợ, muốn thoát khỏi hai bàn tay dính đầy máu lừa của bà mẹ chồng thợ rèn, nhưng chị không còn sức. Hai tay bà ấn trên bụng chị một cách thô bạo, chị cảm thấy như tim ngừng dập, khắp ngươi nổi gai ốc. Chịu không nổi, chị bật lên tiếng rên, không phải vì đau mà vì sợ. Không chút nương nhẹ, hai bàn tay bà mẹ chồng rờ rẫm trên bụng chị rồi lại ấn mạnh, cuối cùng, như người ta thử dưa chín, bà vỗ bộp bộp mấy cái trên bụng chị, tỏ vẻ ảo não như người ta mua phải quả dưa còn xanh. Hai bàn tay rời bụng, rũ xuống dưới ánh nắng, nặng nề và mệt mỏi. Toàn bộ thân thể mẹ chồng như một cái bóng, chỉ có hai bàn tay là thật, đầy uy lực, làm gì cũng được, muốn làm gì thì làm. Chị nghe thấy tiếng mẹ chồng như vọng lại từ xa, mãi tận trong đầm lầy, hòa quyện với mùi bùn và mùi tôm cua:
- Quả chín khắc rụng... đã đến lúc thì ngăn cũng chẳng được hãy kiên nhẫn... đừng sợ ngươi ta cười... chẳng lẽ cô không sợ bảy cô thị mẹt của cô cười cho!
Chị trông thấy một trong hai bàn tay ấy lại uể oải gõ trên bụng chị như gõ một cái trống da dê bị ẩm, phát ra những tiếng đùng đục. Đàn bà bây giờ càng văn minh lại càng yếu ớt. Cái đận tao đẻ bố nó, vừa đẻ vừa khâu đế giày!. Cuối cùng thì bàn tay cũng đã ngừng gõ, thu trở lại trong bóng tối, mờ ảo như móng vuốt chân thú.
Tiếng mẹ chồng cất lên trong bóng tối, mùi thơm của hoa hòe từng đợt ùa vào phòng.
- Bụng cô quá lớn, hoa văn cũng rất lạ, có thể là con trai. Nếu vậy thì phúc cho cô, phúc cho ta, phúc cho nhà Thượng Quan. Bồ Tát linh thiêng, Chúa Trời phù hộ, không có con trai thì suốt đời cô chỉ là nô lệ, đẻ con trai, cô lập tức thành bà chủ nhà. Ta nói vậy cô tin hay không tin thì tùy!...
Mẹ ơi, con tin, con tin mà! - Chị Lỗ hoàn toàn tin như vậy. Bức tường trước mặt chị vẫn còn vết ố màu nâu. Chị nhìn vết ố đó mà lòng đau quặn. Đó là cách đây ba năm, sau khi sinh đứa con gái thứ bảy, chồng chị là Thọ Hỉ nổi trận lôi đình, cầm cái chày gỗ ném vào đầu chị, máu ở đầu vọt lên tường... Mẹ chồng đặt cái làn bên cạnh chị. Tiếng của bà như ngọn lửa bùng cháy trong đêm, tỏa ra những tia rục rỡ: Nói theo ta - Đứa con trai trong bụng tôi đáng giá ngàn vàng, nói đi!. Trong làn đựng đầy lạc củ. Nét mặt hiền hòa của mẹ chồng, tiếng nói trang nghiêm, nửa là thiên thần, nửa là mẹ. Chị Lỗ rất mực cảm động, vừa khóc vừa nói theo: Trong bụng tôi là con vàng con bạc, là quí tử, con trai tôi là quí tử!.... Mẹ chồng ấn vào tay chị mấy củ lạc, dạy chị nói:
- Lạc, lạc, lạc!....1
Chị đón lấy mấy củ lạc, lặp lại y nguyên lời mẹ chồng. Bà Lã ló đầu vào, vờ tỏ ra thương cảm, nói:
- Bồ Tát hiển linh, chúa Trời phù hộ cho nhà Thượng Quan được cả hai niềm vui! Mẹ con Lai Đệ này, con bóc lạc để chờ đẻ nhé, con lừa nhà ta sắp đẻ con so, mẹ không trông nom con được đâu.
Chị Lỗ cảm động nói:
- Mẹ cứ đi Chúa phù hộ cho con lừa nhà ta đẻ thuận!...
Bà Lã lại thở dài, lắc lư ra khỏi phòng.
--------------------------------
1Sinh đẻ đồng nghĩa với củ lạc. Nói vậy cho dễ đẻ
Bà Lã đổ đất lên mặt giường đắp bằng đất đã lột bỏ chiếu và đệm rơm, lo lắng nhìn con dâu là chị Lỗ lúc này đang hai tay bám thành giường, miệng rên rỉ. Bà dùng cả hai tay san đất cho phẳng rồi khẽ bảo con dâu:
- Trèo lên đi!
Trước cái nhìn thương hại của mẹ chồng, chị Lỗ, một phụ nữ vú to mông nẩy, sợ run lên. Tội nghiệp, chị nhìn trộm nét mặt từ bi của mẹ chồng mà đôi môi nhợt nhạt run rẩy, như muốn nói điều gì đó.
Bà Lã nói to:
- Lão Tư Mã lại bị ma ám rồi!
Chị Lỗ nói:
- Mẹ...
Bà Lã phủi sạch đất trên tay, lẩm bẩm:
- Nàng dâu quí hóa của tôi, hãy cố lên! Lần này lại là con gái thì tôi chẳng còn mặt mũi nào bênh vực cho cô được nữa!
Chị Lỗ ứa hai hàng nước mắt, cắn chặt môi dưới, cố súc lê cái bụng nặng nề lên giường, chỗ đã trải đất mịn sau khi lột bỏ chiếu.
- Đẻ nhiều lần rồi, cứ tà tà con ạ!
Bà Lã đặt cuộn băng trắng và chiếc kéo lên giường, cau mày, tỏ vẻ sốt ruột, ông già và bố Lai Đệ đang đỡ đẻ cho con lừa đen ở chái đằng kia.
- Nó đẻ con so, ta phải chăm lo cho nó!
Chị Lỗ gật đầu. Chị nghe thấy một tiếng súng bắn lên trời cao, tiếng sủa hốt hoảng của mấy con chó và tiếng của Tư Mã Đình vẳng lại, đứt quãng: Bà con ơi, chạy mau lên! Chậm là chết hết!. Hình như hưởng ứng lời kêu gọi của Tư Mã Đình, chị cảm thấy một trận quẫy đạp bụng cuộn lên từng cục, đau đến nghẹt thở, mồ hôi rỉ ra lỗ chân lông và tanh như mùi cá. Chị cắn răng, không cho tiếng kêu vọt ra khỏi miệng. Qua màn nuộc mắt mờ ảo, chị nhìn thấy mẹ chồng tóc đen nhánh, đang cắm ba nén hương lên bàn thờ Quan âm. Khói hương lờ lững bay lên rồi lan tỏa ra khắp phòng.
- Đại từ đại bi, cứu khổ cứu nạn Quan Thế âm Bồ Tát! Xin Người cứu giúp chúng con, hãy thương con mà cho con một đứa con trai...
Chị Lỗ đặt hai bàn tay trên cái bụng vồng lên và lạnh ngắt, mắt hướng về bộ mặt bóng loáng của bức tượng Quan âm bằng sứ đặt trên bàn thờ, lẩm bẩm cầu nguyện; một lần nữa, chị lại ứa nước mắt. Chị tụt cái quần đã ướt một mảng, vén cao hết mức chiếc áo ngoài, để lộ bụng và vú ra. Chị bám chặt thành giường, sửa lại tư thế cho đúng với đám đất mẹ chồng rải trên giường. Giữa hai cơn đau quặn, chị dùng các ngón tay chải lại tóe, tựa lưng vào chỗ đệm rơm và chiếu đã được cuốn lên.
Mảnh gương gắn trên bậu cửa soi nghiêng khuôn mặt của chị: Tóc ướt đẫm mồ hôi, con mắt dài u tối, gò mũi cao trăng mịn, chiếc miệng rộng khô nẻ co giật từng đợt. Một tia nắng yếu ớt lọt qua cửa sổ, chiếu chênh chếch lên ngôi chị, chỗ gân xanh ngoằn ngoèo và những nếp nhăn lồi lõm màu trắng, trông dễ sợ. Chị ngắm cái bụng của mình, trong lòng lúc hi vọng, lúc chán nản y hệt bầu trời Cao Mật giữa mùa hè: khi thì mây đen cuồn cuộn, lúc lại xanh trong thăm thẳm. Chị gần như không dám cúi nhìn cái bụng to và cứng đến kỳ lạ của chị. Có lần chị nằm mơ thấy mình chửa toàn là sắt thép. Lần khác, chị lại mơ thấy chửa toàn là cóc. Sắt thép thì chị còn có thể chấp nhận, nhưng cóc thì mỗi khi nghĩ đến là chị nổi da gà. Xin Bồ Tát che chở cho con... Xin tổ tiên phù hộ... Các thần các thánh phù hộ độ trì cho con, hãy tha thứ cho con, giúp con sinh được một cháu trai đủ tai đủ mắt... Con thân yêu của mẹ, con ra đi... Trời cha đất mẹ ơi, thần tiên yêu quái ơi, hãy cứu giúp con.... Chị cầu nguyện, chị van xin, trả lời là từng cơn đau xé ruột.
Chị bám chặt hai tay vào cuộn chiếu sau lưng, mỗi thớ thịt trên người rung lên. Chị mở to mắt, trước mặt là những tia lửa hồng, trong màu hồng của lửa lại có những tia sáng trắng ngoằn ngoèo, co dãn y như những sợi bạc chảy trong lò. Chịu không nổi, một tiếng thét bật ra từ miệng chị vọt qua cửa sổ, trầm bổng trên đường ngang lối tắt hòa quyện với tiếng kêu của Tư Mã Đình rồi xoắn chặt với nhau như một sợi dây thừng, như một con rắn xộc thẳng vào tai ông mục sư Malôa người Thụy Điển. Ông mục sư người cao lớn, bụng phệ, đầu to với những lọn tóc đỏ, lỗ tai có chòm lông trắng. Đang trên thang dẫn tới lầu chuông, ông mục sư chợt sững ngươi, cặp mắt xanh luôn mọng nước đầy quyến rũ và ngơ ngác như con nai lạc đàn, lóe lên mừng rỡ. Ông giơ ngón tay mũm mĩm làm dấu chữ thập, buột miệng nói một câu đặc thổ âm vùng Cao Mật:
- Lạy Chúa toàn năng!...
Ông tiếp tục trèo lên tận đỉnh, lắc vang chiếc chuông han gỉ, vốn treo ở một ngôi chùa. Tiếng chuông não lòng lan tỏa trong sương sớm. Cùng với tiếng chuông, cùng với tiếng cảnh báo quân Nhật sắp đến, là một bãi nước ối chảy ra từ giữa hai chân chị Lỗ. Chị ngửi thấy mùi thịt dê, còn ngửi thấy mùa hoa hòe thơm đậm mà thanh nhã. Cảnh yêu nhau trong rừng hòe năm ngoái cùng với mục sư
Malôa lại hiện rõ trước mặt chị. Chị lưu luyến với hình ảnh quá khứ, không được lâu, mẹ chồng chị giơ cao hai tay đầy máu chạy xộc vào phòng. Chị kinh hoảng nhận ra rằng, trong tay mẹ chồng có một ngôi sao xanh nhỏ xíu
- Đẻ chưa? - Chị nghe thấy mẹ chồng lớn tiếng hỏi.
Chị lắc đầu, xấu hổ.
Mái đầu mẹ chồng lấp lóa dưới nắng, chị kinh hoảng khi thấy tóc của bà đã bạc trắng.
- Cứ tưởng cô đẻ rồi! - Mẹ chồng nói.
Hai tay mẹ chồng vươn về phía bụng chị. Đó là hai bàn tay thô, to khỏe, móng rắn chắc, ngay cả trên mu bàn tay cũng có những chỗ chai cứng. Chị sợ, muốn thoát khỏi hai bàn tay dính đầy máu lừa của bà mẹ chồng thợ rèn, nhưng chị không còn sức. Hai tay bà ấn trên bụng chị một cách thô bạo, chị cảm thấy như tim ngừng dập, khắp ngươi nổi gai ốc. Chịu không nổi, chị bật lên tiếng rên, không phải vì đau mà vì sợ. Không chút nương nhẹ, hai bàn tay bà mẹ chồng rờ rẫm trên bụng chị rồi lại ấn mạnh, cuối cùng, như người ta thử dưa chín, bà vỗ bộp bộp mấy cái trên bụng chị, tỏ vẻ ảo não như người ta mua phải quả dưa còn xanh. Hai bàn tay rời bụng, rũ xuống dưới ánh nắng, nặng nề và mệt mỏi. Toàn bộ thân thể mẹ chồng như một cái bóng, chỉ có hai bàn tay là thật, đầy uy lực, làm gì cũng được, muốn làm gì thì làm. Chị nghe thấy tiếng mẹ chồng như vọng lại từ xa, mãi tận trong đầm lầy, hòa quyện với mùi bùn và mùi tôm cua:
- Quả chín khắc rụng... đã đến lúc thì ngăn cũng chẳng được hãy kiên nhẫn... đừng sợ ngươi ta cười... chẳng lẽ cô không sợ bảy cô thị mẹt của cô cười cho!
Chị trông thấy một trong hai bàn tay ấy lại uể oải gõ trên bụng chị như gõ một cái trống da dê bị ẩm, phát ra những tiếng đùng đục. Đàn bà bây giờ càng văn minh lại càng yếu ớt. Cái đận tao đẻ bố nó, vừa đẻ vừa khâu đế giày!. Cuối cùng thì bàn tay cũng đã ngừng gõ, thu trở lại trong bóng tối, mờ ảo như móng vuốt chân thú.
Tiếng mẹ chồng cất lên trong bóng tối, mùi thơm của hoa hòe từng đợt ùa vào phòng.
- Bụng cô quá lớn, hoa văn cũng rất lạ, có thể là con trai. Nếu vậy thì phúc cho cô, phúc cho ta, phúc cho nhà Thượng Quan. Bồ Tát linh thiêng, Chúa Trời phù hộ, không có con trai thì suốt đời cô chỉ là nô lệ, đẻ con trai, cô lập tức thành bà chủ nhà. Ta nói vậy cô tin hay không tin thì tùy!...
Mẹ ơi, con tin, con tin mà! - Chị Lỗ hoàn toàn tin như vậy. Bức tường trước mặt chị vẫn còn vết ố màu nâu. Chị nhìn vết ố đó mà lòng đau quặn. Đó là cách đây ba năm, sau khi sinh đứa con gái thứ bảy, chồng chị là Thọ Hỉ nổi trận lôi đình, cầm cái chày gỗ ném vào đầu chị, máu ở đầu vọt lên tường... Mẹ chồng đặt cái làn bên cạnh chị. Tiếng của bà như ngọn lửa bùng cháy trong đêm, tỏa ra những tia rục rỡ: Nói theo ta - Đứa con trai trong bụng tôi đáng giá ngàn vàng, nói đi!. Trong làn đựng đầy lạc củ. Nét mặt hiền hòa của mẹ chồng, tiếng nói trang nghiêm, nửa là thiên thần, nửa là mẹ. Chị Lỗ rất mực cảm động, vừa khóc vừa nói theo: Trong bụng tôi là con vàng con bạc, là quí tử, con trai tôi là quí tử!.... Mẹ chồng ấn vào tay chị mấy củ lạc, dạy chị nói:
- Lạc, lạc, lạc!....1
Chị đón lấy mấy củ lạc, lặp lại y nguyên lời mẹ chồng. Bà Lã ló đầu vào, vờ tỏ ra thương cảm, nói:
- Bồ Tát hiển linh, chúa Trời phù hộ cho nhà Thượng Quan được cả hai niềm vui! Mẹ con Lai Đệ này, con bóc lạc để chờ đẻ nhé, con lừa nhà ta sắp đẻ con so, mẹ không trông nom con được đâu.
Chị Lỗ cảm động nói:
- Mẹ cứ đi Chúa phù hộ cho con lừa nhà ta đẻ thuận!...
Bà Lã lại thở dài, lắc lư ra khỏi phòng.
--------------------------------
1Sinh đẻ đồng nghĩa với củ lạc. Nói vậy cho dễ đẻ