Nỗi lo âu hiển hiện của ông già Hốpnich làm xao động phần nào niềm vui của Lilia. Nhưng mọi băn khoăn tan biến ngay khi cô gặp lại Vladimia hôm sau, khi cô gặp mắt chàng nhìn và nghe giọng nói ấm áp của chàng.
- Lilia yêu dấu của anh !
Ồ, đúng thế ! Hốpnich nghi ngờ là sai. Cô đã biết mà. Biết rằng hoàng thân không có ý lừa gạt cô.
Trong cuộc gặp nhau lần đầu này, họ thỏa thuận rằng lễ đính hôn sẽ được giữ bí mật cho đến ngày Lilia lấy được tên họ thật của mình. Không thể làm khác được trong hoàn cảnh hiện nay của cô gái. Với người gác rừng, Vladimia đã giải thích vắn tắt. chàng tuyên bố
- Ta sẽ tiến hành việc đòi lại quyền lợi cho Lilia Andrêepna và hy vọng sẽ nhanh chóng đạt được mục đích. Tiểu thư sẽ tiếp tục sống ở đây cho đến ngày ta có thể đưa cô vê với cha cô.
Ông già chỉ còn có thể cúi đầu vâng chịu mà không thể cãi lại điêù chủ muốn quyết định. Nhưng hàng ngày, khi thấy hoàng thân bước vào gian phòng nhỏ mà Lilia đang đợi ngài, con người tội nghiệp ấy lại lo đến thắt ruột, lão nghĩ " Ôi, sao ta lại không thể cấm cửa được ngài ?... lại không ngăn cấm đựơc ngài đến mê hoặc tiểu thư tội nghiệp của ta. "
Trời ơi, thế mà lại phải lui ra ngoài khi có mặt đẻ một mình ngài với Lilia, ngày nào cũng vậy – vì không ngày nào ngài không đến vào lúc gần chiều và ở lại rất lâu với vợ chưa cưới. Hai người nói với nhau nhiều chuyện. Vladimia nói đến những chuyến du lịch của chàng, những công trình nghiên cứu lịch sử mà chàng làm một cách ham thích. Chàng cũng hé mở cho cô gái cô đơn ở Xtanitza cái cửa xã hội mà cô không hề biết và là nơi, do cuộc hôn nhân này cô sẽ giữ một vị trí rất quan trọng. Viễn cảnh ấy không phải là không làm cô lo sợ, vì cô không hề có tham vọng gì. Cô khiêm tốn và mảnh mai như một bông hoa ẩn nấp. Trông thấy ở cạnh mình thật giản dị với chiếc áo đen cũ kỷ, vị vương công lịch sự hào hoa với cuộc sống xa hoa vương giã mà chưa bao giờ nghĩ đến, Lilia tự hỏi mình với đôi chút lo âu " mình sẽ làm thế nào đây, mình chưa hề biết gì về cuộc sống ấy ?... Cho đến bây giờ, mình chỉ là đứa con gái nghèo khổ ở một nơi hiu quạnh. "
Một hôm cô đã thốt ra nỗi lo lắng ấy trước mặt chồng chưa cưới. Chàng bật cười nhưng thật âu yếm, khác hẳn với thái dộ giễu cợt thông thường.
- Anh sẽ làm cho em quen dần, bông thạch thảo thân yêu trong rừng của anh ơi. Em sẽ thấy không có gì ghê gớm đến thế đâu một khi đã là bà hoàng Đờ Vitengrat.
Cô lắc đầu
- Với em thì là có. Ồ, Vladimia, nếu anh là một người ít cao sang hơn, chúng ta vẫn có thể hoàn toàn sung sướng như thế mà em lại đỡ phải rụt rè.
Chàng kéo cô lại gần mình và vửa vui vừa cảm động nói
- Vậy ra điểu em không ưa ở an halé vị trí của anh sao ? Vậy thì em yêu quý ơi, anh tin rằng không thể tìm được người thứ hai như em ở thế giới này.
- Thật ư ? yêu cuộc sống giản dị và yên ổn lại lả một điểu kỳ lạ đén thế sao ?
- Lilia bé bỏng của anh, anh thú thật rằng đấy là điều không thông thường trong môi trường anh sống. Nhưng tâm hồn tuyệt diệu của emcòn dành cho anh nhiều sự ngạc nhiên nữa, anh chắc chắn như thế. Tâm hồn trong sáng chân thật, với những tình cảm tinh tế hiếm có đúng là một phát hiện đối với chàng. Mỗi ngày chàng lại khám phá dược ở vị hôn thê của mình một nét diệu kỳ mới về trí tuệvà tâm hồn. Sự thông minh cực kỳ của Lilia hiểu biết tất cả và quan tâm đến tât ấả. Tính nhân hậu, nỗi lo cho người khác, lòng kính tín nghiêm túc và nhiệt thành ở cô thể hiện trước chàng một cách giản dị đến tuyệt vời. ở cô tính vui vẻ trẻ thơ luôn phối hợp với sự suy xét, với cảm xúc nhạy bén, vô cùng nghiêm túc. Và Vladimiacàng hiểu biết cô nhiều hơn càng cảm thấy trái tim trong sáng ấy biết yêu thật nồng nhiệt và tận tụy quên mình.
Đôi khi chàng cố tự chế giễu mình. Sao ! chính chàng đã bị chi phối như thế ư ? Sau khi đã đùa cợt với những mỹ nữ khôn khéo nhất ? Chính chàng, người đã tuyên bố rằng không muốn nghĩ đến hôn nhân sau nhiều năm nữa, lại dấn mình vào những ràng buộc vợ chồng vì yêu cô bé Lilia xinh đẹp và đã không thể chịu đựng được khi thấy đôi mắt kỳ diệu kia quay đi, đầy sợ hãi và khốn quẫn một cách đau đớn.
Hừ, đúng rồi, phải thừa nhận điều đó, chàng cảm thấy mìnhc ó thể làm mọi sự điên rồ vì một nụ cười, một nét nhìn của Lilia. gần cô, chàng quên cả thế giới. Một không khí tươi mát trong sạch bao bọc lấy chàng. Chaàg không tự thấy mình nữa, chàng đã biến đỗi vì tình yêu ấy, vì lòng tin ngây thơ Lilia đã chứng tỏ với chàng. Tất cả những gì thuộc về bản năng cao quý, hào hiệp bị bóp nghẹt bởi tính kiêu căng, thú vui, bời thái độ hoài nghi khinh miệt của người được xu nịnh, đã thức tình dưới ảnh hưởng tốt lành này. Khi nhìn về quá khứ, chàng thấy lại cuộc sống thần tượng được mọi người khúm núm tôn thờ, khi chàng gợi lại những đam mê rồ dại mà chàng là đối tượng, thì tình yêu trong sáng và cảm động của Lilia càng quý giá đối với chàng. Ví như một thứ hiếm có mà chàng không thể tìm được cái tương tự.
Một hôm chàng đem vĩ cầm đến ngôi nhà riêng trong rừng và chơi cho cô nghe và đàn theo ý muốn của cô.
Hôm sau đến lượt Lilia chơi đàn ở nhà thờ và đã hát cho chàng nghe giọng hát của mình, không vang xa nhưng âm thanh thật êm ái. Lúc ấy Vladimia đã phải cố giữ thái độ thản nhiên, chỉ tỏ vẻ chú ý một cách lơ đãng đến người hát mà ban đồng ca gồm các cô gái trong làng đang xúm quanh. Nhưng chàng tự đền bù bằng cách đến thăm Lilia chiều hôm ấy và dành cho cô những lời khen nồng nhiệt nhất.
Lần đầu tiên chàng dùng cách xưng hô thân thiết giữa những người đã đính hôn, theo thói quen ở nước nga, cháng nói thêm
- Em có biết rằng em có đủ mọi năng khiếu không Lilia của anh ? Phải, em đừng e ngại gì hết, anh có hanég trăm lý do để tự hào về bà hoàng yêu quý của anh.
Cái nhìn sáng ngời niềm vui, biết ơn đã trả lời chàng. Lời khen ấu yếm của Vladimia không làm cho tâm hồn nghiêm nghị và nhiệt thành của Lilia kiêu hãnh lên nhưng ít ra cũng làm cho cô yên tâm không sợ mình không xứng hợp với hoàn cảnh mới.
Nỗi lo cảm thấy sau khi đính hôn, khi tự trách mình đã giao ước quá vội, không tái hiện nữa. Cô sung sướng đã trao trọn vẹn trái tim mình cho Vladimiavà thấy ở chàng sự che chở êm ái và có thế lực lan tỏa quanh cô, người con gái cô đơn, nghèo khổ, không có gia đình. Một bóng đen duy nhất đôi khi lảng vảng trên hạnh phúc của cô. Dù cố giữ gìn không để xảy ra điều gì làm mếch lòng cô. Hoàng thân vẫn không che giaéu thái độ thờ ơ với tôn giáo và thỉnh thoảng ở lời nói, ý nghĩ chàng nêu ra xuất hiện đôi chút hoài nghi. Hơn nữa, chàng bộc lộ phần nào thái độ không quan tâm, hà khắc một cách kiêu ngạo đối với người dưới. Tất nhiên Lilia đã nhớ đến cách chàng cư xử với Hốpnich, cái hôm mà nếu không có cô thì con chó Tery đáng thương đã hy sinh cho cơn bực tức của chàng. Nhưng mỗi khi nhìn thấy đôi chút lo âun đôi chút cảm thấy nặng nề gì trong cái nhìn đầy diễn cảm ấy, Vladimia vội làm cho cô yên tâm.
- Nào, cây hàm tu thảo của anh, đừng có lo sợ gì ở anh ; Em là người duy nhất anh yêu trên thế giới này, anh sẽ khổ tâm nếu làm em phiền lòng về bất cứ diều gì.
Thế là cô nghĩ : " Ôi, ta sẽ cầu nguyện cho chàng thật nhiều, cho Vladimia yêu quý của ta ! Cầu nguyện thật nhiều đê chàng có thể tìm lại lòng tin. "
Hốpnich và Irina bồn chồn lo lắng khi thấy cô yêu tha thiết va vô cùng tin tưởng. Họ còn sợ hoàng thân đến luôn như thế sẽ bị những người gác rừng hoặc người hầu nào đó ở lâu đài chú ý. Như vậy thanh danh của Lilia còn gì nữa ở nơi này. Cứ cho rằng Hoàng thân Đờ Vitengrat thực sự muốn cưới cô, ngài cũng không thể làm được việc ấy truớc khi giải quyết việc thừa nhận danh phận của cô. Mà việc ấy đòi hỏi phải có thời gian. Cho đến lúc ấy người ta sẽ nói gì về bá tưóc tiểu thư ?
Ông gác già và Irina cả hai người rầu rĩ thất vọng trước sự bất lực của họ. Họ sẽ nói gì đây nếu họ nhìn thấy viên quản lý và con gái hắn là Đunia, hàng ngày nấp sau bụi cây để rình rập ông chủ đến ngôi nhà người gác rừng. Đurina , một ả tóc vàng khá xinh đẹp và rất lẳng lơ, đã cố làm cho hoàng thân để ý đến mình mà không được. Cho nên ả ghen lồng lên với cô Lilia bí ẩn vốn đã bị ghét từ trước vì sắc đẹp của cô cũng như những lời khen ngợi cô của mọi người trong vùng.
- Hãy đợi đã, cha ạ. - ả nói với Xtretnôp. Khi điện hạ đi khỏi ta sẽ tạo cho cô ả thứ danh tiếng ả đáng được hưởng… Rồi cha cố làm thế nào để biết được tí chút ả thực sự là ai. Cha không thể làm rầy rà Hốpnich về các giấy tờ không có à ? Cứ dọa đuổi con bé hắn nuôi ra khỏi lãnh địa. vả lại đây là nhiệm vụ của cha phải lảm vì cha không biết đứa con gái kia là ai mà.
- Đừng có nghĩ đến việc âý. Hành động như vậy khi Hoàng thân đã quen biết nó. Hốpnich và nó sẽ kêu thẳng với hoàng thân, và thế là mọi sự sẽ đổ vào đầu cha. Chà ! cha sẽ khá đấy. Không được, thế không được con ạ.
- Đáng tiếc thật ! ta vẫn có thể ngấm ngầm hại nó đến mức tối đa, để lấy đi vòng hào quang thánh thiện của nó và làm cho nó không thể ở đựoc vùng naỳ nữa. Để xem nó còn giữ đuợc vẻ tự hào mà con kinh tởm hay không.
Đunia cười gằn, lòng ganh tỵ hèn hạ quá lớn làm ả nổi giận, bộ mặt tươi tắn của ả cau có lại giống như đúc bộ mặt của người cha.
- Lilia yêu dấu của anh !
Ồ, đúng thế ! Hốpnich nghi ngờ là sai. Cô đã biết mà. Biết rằng hoàng thân không có ý lừa gạt cô.
Trong cuộc gặp nhau lần đầu này, họ thỏa thuận rằng lễ đính hôn sẽ được giữ bí mật cho đến ngày Lilia lấy được tên họ thật của mình. Không thể làm khác được trong hoàn cảnh hiện nay của cô gái. Với người gác rừng, Vladimia đã giải thích vắn tắt. chàng tuyên bố
- Ta sẽ tiến hành việc đòi lại quyền lợi cho Lilia Andrêepna và hy vọng sẽ nhanh chóng đạt được mục đích. Tiểu thư sẽ tiếp tục sống ở đây cho đến ngày ta có thể đưa cô vê với cha cô.
Ông già chỉ còn có thể cúi đầu vâng chịu mà không thể cãi lại điêù chủ muốn quyết định. Nhưng hàng ngày, khi thấy hoàng thân bước vào gian phòng nhỏ mà Lilia đang đợi ngài, con người tội nghiệp ấy lại lo đến thắt ruột, lão nghĩ " Ôi, sao ta lại không thể cấm cửa được ngài ?... lại không ngăn cấm đựơc ngài đến mê hoặc tiểu thư tội nghiệp của ta. "
Trời ơi, thế mà lại phải lui ra ngoài khi có mặt đẻ một mình ngài với Lilia, ngày nào cũng vậy – vì không ngày nào ngài không đến vào lúc gần chiều và ở lại rất lâu với vợ chưa cưới. Hai người nói với nhau nhiều chuyện. Vladimia nói đến những chuyến du lịch của chàng, những công trình nghiên cứu lịch sử mà chàng làm một cách ham thích. Chàng cũng hé mở cho cô gái cô đơn ở Xtanitza cái cửa xã hội mà cô không hề biết và là nơi, do cuộc hôn nhân này cô sẽ giữ một vị trí rất quan trọng. Viễn cảnh ấy không phải là không làm cô lo sợ, vì cô không hề có tham vọng gì. Cô khiêm tốn và mảnh mai như một bông hoa ẩn nấp. Trông thấy ở cạnh mình thật giản dị với chiếc áo đen cũ kỷ, vị vương công lịch sự hào hoa với cuộc sống xa hoa vương giã mà chưa bao giờ nghĩ đến, Lilia tự hỏi mình với đôi chút lo âu " mình sẽ làm thế nào đây, mình chưa hề biết gì về cuộc sống ấy ?... Cho đến bây giờ, mình chỉ là đứa con gái nghèo khổ ở một nơi hiu quạnh. "
Một hôm cô đã thốt ra nỗi lo lắng ấy trước mặt chồng chưa cưới. Chàng bật cười nhưng thật âu yếm, khác hẳn với thái dộ giễu cợt thông thường.
- Anh sẽ làm cho em quen dần, bông thạch thảo thân yêu trong rừng của anh ơi. Em sẽ thấy không có gì ghê gớm đến thế đâu một khi đã là bà hoàng Đờ Vitengrat.
Cô lắc đầu
- Với em thì là có. Ồ, Vladimia, nếu anh là một người ít cao sang hơn, chúng ta vẫn có thể hoàn toàn sung sướng như thế mà em lại đỡ phải rụt rè.
Chàng kéo cô lại gần mình và vửa vui vừa cảm động nói
- Vậy ra điểu em không ưa ở an halé vị trí của anh sao ? Vậy thì em yêu quý ơi, anh tin rằng không thể tìm được người thứ hai như em ở thế giới này.
- Thật ư ? yêu cuộc sống giản dị và yên ổn lại lả một điểu kỳ lạ đén thế sao ?
- Lilia bé bỏng của anh, anh thú thật rằng đấy là điều không thông thường trong môi trường anh sống. Nhưng tâm hồn tuyệt diệu của emcòn dành cho anh nhiều sự ngạc nhiên nữa, anh chắc chắn như thế. Tâm hồn trong sáng chân thật, với những tình cảm tinh tế hiếm có đúng là một phát hiện đối với chàng. Mỗi ngày chàng lại khám phá dược ở vị hôn thê của mình một nét diệu kỳ mới về trí tuệvà tâm hồn. Sự thông minh cực kỳ của Lilia hiểu biết tất cả và quan tâm đến tât ấả. Tính nhân hậu, nỗi lo cho người khác, lòng kính tín nghiêm túc và nhiệt thành ở cô thể hiện trước chàng một cách giản dị đến tuyệt vời. ở cô tính vui vẻ trẻ thơ luôn phối hợp với sự suy xét, với cảm xúc nhạy bén, vô cùng nghiêm túc. Và Vladimiacàng hiểu biết cô nhiều hơn càng cảm thấy trái tim trong sáng ấy biết yêu thật nồng nhiệt và tận tụy quên mình.
Đôi khi chàng cố tự chế giễu mình. Sao ! chính chàng đã bị chi phối như thế ư ? Sau khi đã đùa cợt với những mỹ nữ khôn khéo nhất ? Chính chàng, người đã tuyên bố rằng không muốn nghĩ đến hôn nhân sau nhiều năm nữa, lại dấn mình vào những ràng buộc vợ chồng vì yêu cô bé Lilia xinh đẹp và đã không thể chịu đựng được khi thấy đôi mắt kỳ diệu kia quay đi, đầy sợ hãi và khốn quẫn một cách đau đớn.
Hừ, đúng rồi, phải thừa nhận điều đó, chàng cảm thấy mìnhc ó thể làm mọi sự điên rồ vì một nụ cười, một nét nhìn của Lilia. gần cô, chàng quên cả thế giới. Một không khí tươi mát trong sạch bao bọc lấy chàng. Chaàg không tự thấy mình nữa, chàng đã biến đỗi vì tình yêu ấy, vì lòng tin ngây thơ Lilia đã chứng tỏ với chàng. Tất cả những gì thuộc về bản năng cao quý, hào hiệp bị bóp nghẹt bởi tính kiêu căng, thú vui, bời thái độ hoài nghi khinh miệt của người được xu nịnh, đã thức tình dưới ảnh hưởng tốt lành này. Khi nhìn về quá khứ, chàng thấy lại cuộc sống thần tượng được mọi người khúm núm tôn thờ, khi chàng gợi lại những đam mê rồ dại mà chàng là đối tượng, thì tình yêu trong sáng và cảm động của Lilia càng quý giá đối với chàng. Ví như một thứ hiếm có mà chàng không thể tìm được cái tương tự.
Một hôm chàng đem vĩ cầm đến ngôi nhà riêng trong rừng và chơi cho cô nghe và đàn theo ý muốn của cô.
Hôm sau đến lượt Lilia chơi đàn ở nhà thờ và đã hát cho chàng nghe giọng hát của mình, không vang xa nhưng âm thanh thật êm ái. Lúc ấy Vladimia đã phải cố giữ thái độ thản nhiên, chỉ tỏ vẻ chú ý một cách lơ đãng đến người hát mà ban đồng ca gồm các cô gái trong làng đang xúm quanh. Nhưng chàng tự đền bù bằng cách đến thăm Lilia chiều hôm ấy và dành cho cô những lời khen nồng nhiệt nhất.
Lần đầu tiên chàng dùng cách xưng hô thân thiết giữa những người đã đính hôn, theo thói quen ở nước nga, cháng nói thêm
- Em có biết rằng em có đủ mọi năng khiếu không Lilia của anh ? Phải, em đừng e ngại gì hết, anh có hanég trăm lý do để tự hào về bà hoàng yêu quý của anh.
Cái nhìn sáng ngời niềm vui, biết ơn đã trả lời chàng. Lời khen ấu yếm của Vladimia không làm cho tâm hồn nghiêm nghị và nhiệt thành của Lilia kiêu hãnh lên nhưng ít ra cũng làm cho cô yên tâm không sợ mình không xứng hợp với hoàn cảnh mới.
Nỗi lo cảm thấy sau khi đính hôn, khi tự trách mình đã giao ước quá vội, không tái hiện nữa. Cô sung sướng đã trao trọn vẹn trái tim mình cho Vladimiavà thấy ở chàng sự che chở êm ái và có thế lực lan tỏa quanh cô, người con gái cô đơn, nghèo khổ, không có gia đình. Một bóng đen duy nhất đôi khi lảng vảng trên hạnh phúc của cô. Dù cố giữ gìn không để xảy ra điều gì làm mếch lòng cô. Hoàng thân vẫn không che giaéu thái độ thờ ơ với tôn giáo và thỉnh thoảng ở lời nói, ý nghĩ chàng nêu ra xuất hiện đôi chút hoài nghi. Hơn nữa, chàng bộc lộ phần nào thái độ không quan tâm, hà khắc một cách kiêu ngạo đối với người dưới. Tất nhiên Lilia đã nhớ đến cách chàng cư xử với Hốpnich, cái hôm mà nếu không có cô thì con chó Tery đáng thương đã hy sinh cho cơn bực tức của chàng. Nhưng mỗi khi nhìn thấy đôi chút lo âun đôi chút cảm thấy nặng nề gì trong cái nhìn đầy diễn cảm ấy, Vladimia vội làm cho cô yên tâm.
- Nào, cây hàm tu thảo của anh, đừng có lo sợ gì ở anh ; Em là người duy nhất anh yêu trên thế giới này, anh sẽ khổ tâm nếu làm em phiền lòng về bất cứ diều gì.
Thế là cô nghĩ : " Ôi, ta sẽ cầu nguyện cho chàng thật nhiều, cho Vladimia yêu quý của ta ! Cầu nguyện thật nhiều đê chàng có thể tìm lại lòng tin. "
Hốpnich và Irina bồn chồn lo lắng khi thấy cô yêu tha thiết va vô cùng tin tưởng. Họ còn sợ hoàng thân đến luôn như thế sẽ bị những người gác rừng hoặc người hầu nào đó ở lâu đài chú ý. Như vậy thanh danh của Lilia còn gì nữa ở nơi này. Cứ cho rằng Hoàng thân Đờ Vitengrat thực sự muốn cưới cô, ngài cũng không thể làm được việc ấy truớc khi giải quyết việc thừa nhận danh phận của cô. Mà việc ấy đòi hỏi phải có thời gian. Cho đến lúc ấy người ta sẽ nói gì về bá tưóc tiểu thư ?
Ông gác già và Irina cả hai người rầu rĩ thất vọng trước sự bất lực của họ. Họ sẽ nói gì đây nếu họ nhìn thấy viên quản lý và con gái hắn là Đunia, hàng ngày nấp sau bụi cây để rình rập ông chủ đến ngôi nhà người gác rừng. Đurina , một ả tóc vàng khá xinh đẹp và rất lẳng lơ, đã cố làm cho hoàng thân để ý đến mình mà không được. Cho nên ả ghen lồng lên với cô Lilia bí ẩn vốn đã bị ghét từ trước vì sắc đẹp của cô cũng như những lời khen ngợi cô của mọi người trong vùng.
- Hãy đợi đã, cha ạ. - ả nói với Xtretnôp. Khi điện hạ đi khỏi ta sẽ tạo cho cô ả thứ danh tiếng ả đáng được hưởng… Rồi cha cố làm thế nào để biết được tí chút ả thực sự là ai. Cha không thể làm rầy rà Hốpnich về các giấy tờ không có à ? Cứ dọa đuổi con bé hắn nuôi ra khỏi lãnh địa. vả lại đây là nhiệm vụ của cha phải lảm vì cha không biết đứa con gái kia là ai mà.
- Đừng có nghĩ đến việc âý. Hành động như vậy khi Hoàng thân đã quen biết nó. Hốpnich và nó sẽ kêu thẳng với hoàng thân, và thế là mọi sự sẽ đổ vào đầu cha. Chà ! cha sẽ khá đấy. Không được, thế không được con ạ.
- Đáng tiếc thật ! ta vẫn có thể ngấm ngầm hại nó đến mức tối đa, để lấy đi vòng hào quang thánh thiện của nó và làm cho nó không thể ở đựoc vùng naỳ nữa. Để xem nó còn giữ đuợc vẻ tự hào mà con kinh tởm hay không.
Đunia cười gằn, lòng ganh tỵ hèn hạ quá lớn làm ả nổi giận, bộ mặt tươi tắn của ả cau có lại giống như đúc bộ mặt của người cha.