Người dịch: Hỏa Long Qủa Biên tập: Iris
No. 311
Trình Xảo Trân không nhận ra tôi.
Tôi làm hết trách nhiệm chụp ảnh, lão Phạm và cô ấy nói chuyện rất ăn ý, chỉ có một mình tôi ngồi bên cạnh nghịch điện thoại.
Khi cuộc phỏng vấn kết thúc, có một chàng trai đến hỏi thăm tôi.
“Ngại quá, xin hỏi… “ Cậu ta chỉ lên bàn tôi.
Lão Phạm quay đầu lại cười với tôi: “Cậu được đó, lần nào thử cũng không thoải mái.”
Tôi đưa đồ trên bàn cho chàng trai đó, nói một câu không có gì.
“Cái gì?” Trình Xảo Trân vẫn hoạt bát, nói chuyện nhiệt tình như năm đó: “Cái gì mà lần nào thử cũng không thoải mái?”
“Đồng nghiệp của tôi từng dạy tôi một cách hỏi thăm nhanh ở Starbucks chính là để sạc iPhone dựng đứng ở nơi dễ thấy nhất.” Lão Phạm chỉ vào tôi và nói.
Trình Xảo Trân cười.
“Kinh nghiệm này thật không tồi, rất thực tế. Tôi sẽ ghi nhớ, sau này sẽ dùng khi viết kịch bản.”
Cậu ta thật sự lấy bút ra và ghi lại, rất chăm chỉ.
Tôi vốn định lấy máy chụp lại khoảnh khắc cậu ta nghiêng đầu viết chữ, bao nhiêu năm như vậy, thói quen bắt lấy những khoảnh khắc thường nhật này vẫn chưa sửa được.
“Đúng rồi!” Tôi nói: “Chị Trình, chị xem những bức ảnh ban nãy chụp có vừa ý không ạ? Chúng tôi sẽ chọn một tấm thích hợp để đăng.”
Trình Xảo Trân nhìn tôi, sau đó chọn ảnh. Một tấm là chụp chính diện, một tấm là tấm ban nãy tôi chụp trộm.
“Cậu đúng là có tài chụp người… tôi có thể hỏi một chút, cậu có phải Cảnh Cảnh không?” Cô ấy hỏi.
Tôi cười ngượng ngùng, gật gật đầu: “Ban nãy mình ngại “bắt quàng làm họ”.”
“Hai người quen nhau à?”Lão Phạm chỉ vào hai chúng tôi: “Thế thì tốt quá rồi, tớ có chút việc phải về công ty, rút trước đây; Cảnh Cảnh ở lại, mọi người nói chuyện nhé.”
Lão Phạm đi rồi, chúng tôi cùng ngồi xuống sô pha.
“Quả nhiên là cậu!” Cô ấy reo lên: “Mình nghe giọng mới nhận ra, cậu thay đổi nhiều quá.”
Tôi theo bản năng ngoảnh đầu sang nhìn tấm kính bên cạnh.
Tóc dài rồi này, lấy một chiếc bút búi lại, khi rơi xuống tóc bay bay, lão Phạm nói kiểu này rất tự nhiên, đẹp! Mấy năm nay chạy đi chạy lại chụp hình nên da cũng đen đi, người cũng gầy đi nhiều, từng cơ quan cũng đâu ra đấy hơn, hình như khác thật.
“Không chỉ là bề ngoài, còn có cả phong thái nữa.” Trình Xảo Trân hơi trầm lắng, sau đó lại nói tiếp: “Thật sự cậu thay đổi rất nhiều, không giống nhóc con năm nào nữa rồi.”
Tôi nhớ lại và cũng hiểu được ý của cậu ấy.
Tôi của năm ấy, khi đứng trước cậu ấy luôn trốn sau lưng bố mẹ, làm việc gì tâm hồn lúc nào cũng bay đi đâu đâu, so với Trình Xảo Trân thì tôi chỉ là một đứa trẻ mà thôi.
“Chúc mừng cậu nhé, bây giờ thành công rồi.” Tôi khách sáo.
“Làm việc mà mình thích, không vất vả.” Cô ấy lắc đầu, nói rất chân thành.
Là như thế, hóa ra là thế.
Hai năm nay tôi cũng mới hiểu được đạo lí này.
No. 312
Cảnh Cảnh những năm cấp ba đúng là rất vất vả.
Sau này điểm thi đại học lại rất lí tưởng, đăng kí nguyện vọng cũng trúng phóc, thi đỗ một trường đại học tự nhiên khá được ở Bắc Kinh, chế thuốc sinh vật học. Ngành này năm đó rất hot, rất dễ ra nước ngoài mà cũng thích hợp phát triển ở trong nước, ban nghiên cứu và phát triển của các doanh nghiệp thu nhập không tồi, rất ổn định.
Bố mẹ tôi nói, Cảnh Cảnh có điểm này tốt, vào thời khắc quan trọng sẽ phát huy, thi cấp ba cũng thế, thi đại học cũng thế.
Nhưng sau khi học đại học, ngành này còn làm tôi đau khổ hơn cả thời cấp ba, đúng là rất vất vả. Tôi vốn không dám đối mặt chuyện gì, luôn thích né tránh, kì đầu có mấy môn điểm toàn dưới 60.
Kiểu GPA (General Point Avarage – điểm trung bình môn) này thì dẹp luôn ý định ra nước ngoài, trừ phi tìm môi giới đút lót.
Bố mẹ tôi nói đúng, Cảnh Cảnh không bao giờ bỏ lỡ cơ hội lớn.
Nhưng sau mỗi lần may mắn ngắn ngủi của tôi, đều tạo ra cho mình những đau khổ lớn hơn, tôi đứng giữa ngã tư vận mệnh loay hoay, song trong mắt người khác luôn là con đường sáng lạn nhất.
Đi đến mức hai chân ứa máu.
Trước khi tốt nghiệp thật sự không định học cao học, tôi đi gửi hồ sơ vào năm trăm doanh nghiệp xuyên quốc gia mạnh nhất thế giới, cẩn thận điền vào biểu mẫu trên mạng, viết ra vô số câu hỏi mở, mỗi lần đáp án giới thiệu bản thân đều khác nhau.
Ai khiến tôi đến cả đức tính của mình cũng càng sống càng mơ hồ chứ?
Có nhiều trang mạng của doanh nghiệp đăng nhập không hề dễ, có lúc để tranh lượt mà ba giờ sáng tôi phải cầm sổ lên mạng, cứ thế viết đến khi trời sáng.
Nhắm mắt cũng không ngủ được, cứ nhắm mắt lại là lại hiện lên nhưng câu hỏi và “self- introduction” (giới thiệu bản thân).
Lúc này, trong đầu thường có một giọng nói, xuyên qua sóng âm của ồn ào của người người trong phòng học, từ phương xa truyền đến tai tôi.
Cậu ấy nói, Cảnh Cảnh, cậu rất thú vị.
Có nhiều đơn xin còn chưa qua được vòng loại đơn, xem ra đều là lỗi của thành tích.
Vậy nên tôi nghe theo kì vọng của bố, đăng kí vào làm nhân viên văn phòng ở thành phố Bắc Kinh.
Không ngờ lại trúng truyển.
Việc này đồng nghĩa với việc cực khổ, hộ khẩu Bắc Kinh và một cuộc đời không có biến cố. Thế nhưng, vào một sáng sau khi đi làm ba tháng, tôi đã từ chức.
Không xảy ra chuyện gì lớn. Tôi cũng không còn nhớ rõ lắm, hình như sáng đó có mưa, tôi nằm trên giường suy nghĩ về bản thảo diễn giảng của trưởng khoa chúng tôi phải sửa thế nào, sau đó nghe thấy tiếng đánh răng của cô bạn cùng thuê phòng với tôi.
Trong người đột nhiên có một Cảnh Cảnh khác sống lại, cô ấy từ chối sống như thế này.
Tôi rất khó để hình dung cảm giác đó.
Lúc học đại học, ngoài giờ học tôi thường giúp hội học sinh, các tổ chức xã hội chụp ảnh, dần dần người tìm tôi càng lúc càng đông, người quen giới thiệu người quen, bạn bè kết nối bạn bè. Đến năm cuối, tôi đã giúp rất nhiều người mẫu của Taobao và nghệ nhân tầng thứ ba chụp ảnh và cũng kiếm được chút tiền vặt vãnh.
Sau khi từ chức, tôi chính thức đến tạp chí hiện tại đang làm làm việc, đến tháng này vừa đúng một năm.
Bây giờ tôi lại có một suy nghĩ mới.
No. 313
Tôi và Trình Xảo Trân ngồi trong quán cà phê nói chuyện đến khi trời bắt đầu tối.
“Vậy là cậu phải rời xa Bắc Kinh rồi?”
“Ừ, tớ sẽ về quê.”
“Có nuối tiếc không nỡ rời Bắc Kinh không?”
Tôi nhún vai: “Có gì mà không nỡ chứ. Thành phố lớn có cái tốt của thành phố lớn, thành phố nhỏ có cái kì diệu của thành phố nhỏ.”
Hình như cậu ấy có suy nghĩ gì đó, khuấy tách cà phê trong tay: “Hôm nọ mình có đọc được một câu trên mạng, cảm thấy rất thú vị.”
“Câu gì?”
“Tôi làm việc ở thành phố nhỏ, giống như nhận được giấy báo tử của 50 năm sau; nhưng tôi làm việc ở thành phố lớn, lại giống như nắm được một tấm bản đồ kho báu giả.”
Tôi nghiền ngẫm một lát, cười cười. Những người đứng ở giữa mức không trên không dưới loanh quanh rất nhiều, nhưng có lúc, câu nói có tuyệt diệu hơn nữa, mở ra xem cũng chỉ là sự phàn nàn tinh tế hơn mà thôi.
“Cậu định về đó làm gì?”
“Mở một studio chụp ảnh cưới và ảnh nghệ thuật, nhưng mà kiểu không có cửa hàng mà là nhiếp ảnh gia tư nhân.”
“Thế nào gọi là kiểu không có cửa hàng?” Trình Xảo Trân có hứng thú, lại nhấc bút lên.
“Tiết kiệm vốn mà.” Tôi kể về kế hoạch của mình, khó kìm được mà bắt đầu khua tay múa chân: “Mình muốn mở cửa hàng cùng với những người nổi tiếng trên mạng năm ngoái, lợi dụng danh tiếng và fans của họ, chủ yếu dần đánh bóng tên tuổi, dù sao tớ cũng không phải là dân chuyên ngành này nhưng vẫn xem như có một chiêu, dùng ảnh mẫu thu hút một lượng khách, tớ khá tự tin về khoản này. Phần còn lại thì phải dựa vào mạng và người truyền người, cái này phải dựa vào tài ăn nói rồi.”
Trình Xảo Trân tròn mắt, càng ngày càng lộ ý cười.
“Không có cửa hàng đúng là tiết kiệm được nhiều vốn, chụp ảnh theo kiểu câu chuyện cho các cặp đôi thực ra cũng không phải bỏ ra nhiều, lấy bối cảnh đa phần ở các trường học hoặc những nơi mà bản thân từng đi qua và có kỉ niệm đặc biệt gì đó, thế nên kiếm được đó. Nhưng mỗi lần đi chụp đều không giống nhau, là một nhiếp ảnh gia, tớ có thể bay qua bay lại, tôi cũng không thấy chán hay nhạt.”
Tôi nói một mạch, uống một ngụm trà, sau đó nghe thấy Trình Xảo Trân nói: “Tách.”
“Cái gì cơ?”
Trình Xảo Trân chống cằm nhìn tôi: “Tớ mà biết chụp ảnh thì nhất định sẽ chụp lại dáng vẻ ban nãy của cậu, mắt cậu đều sáng cả lên. Cậu có biết có biết bao thanh niên ở tuổi của cậu, mắt đều đã mất đi ánh sáng hy vọng rồi không?”
Tôi hơi xấu hổ: “Biên kịch nổi tiếng nói chuyện có khác! Chẳng qua là nhắc đến chuyện kiếm tiền thì mắt tớ sáng lên vậy thôi.”
“Tớ biết mình đang nói gì. Tớ biết cậu cũng từng có lúc mất đi ánh sáng trong mắt. Con người có thể tìm thấy sự nghiệp mà mình muốn gắn bó, không bị những thứ giả dối hư ảo trói buộc, là một may mắn.”
Lần này tôi không hề chọc cười hay cười trừ gì đó để che giấu sự ngại ngùng của mình.
Duyên gặp mặt, cảm ơn vì cậu hiểu được.
“À, đúng rồi, tớ có thể góp vốn chung không? Tớ cũng không có nhiều, nếu cậu thấy không ổn thì thôi, nhưng cần giúp đỡ gì thì nhất định phải tìm tớ đó.”
Hai mắt tôi sáng lên, hôm nay đúng là ăn may.
Chuyện này muốn làm thì nhất định phải cần tiền.
Tôi ngồi nói chuyện với Trình Xảo Trân hơn một tiếng đồng hồ, xác định khung phương án hợp tác một chút. Chúng tôi đều là sinh viên mới tốt nghiệp được hai năm, dù sao cũng còn non lắm, đặc biệt là chuyện làm ăn, không ai có kinh nghiệm, cho nên lúc lên kế hoạch cần phải đặc biệt thận trọng.
Nhưng cuối cùng sẽ ra sao thì vẫn phải xem tương lai thế nào.
Trình Xảo Trân lại một lần nữa cảm khái nói tôi thay đổi nhiều, trở nên rất mạnh dạn, không còn là cô nhóc mơ hồ nghe theo lời bố mẹ chạy đến Bắc Kinh thi làm đạo diễn nữa.
Vậy ư, tôi cười.
No. 314
Tùy tiện ăn mấy miếng cơm, lúc đi khỏi quán cơm, tôi đột nhiên cảm thấy nếu mình đang đeo thiết bị theo, không bằng tiện đi “dọn đường”. Chụp người qua đường trước nay luôn là việc tôi thích làm nhất khi rảnh rỗi, nghe nói ở Nhật nếu làm thế sẽ bị bắt vào đồn công an, may mắn là tôi sinh ra ở Trung Quốc.
Tôi đứng bên đường khu phố nhộn nhịp, đứng quay lưng về phía quán văn thư cổ của thư viện quốc gia, cúi đầu xem lại những bức ảnh vừa chụp. Đây là các ông các mẹ đi từ công viên Bắc Hải ra, mỗi người đều có vẻ vui vẻ tự đắc cũng có chút ngạo mạn, so với các thanh niên thì rất có tinh thần.
Trong một tấm, hai ông bà sánh vai đi bên nhau, trong tay ông còn xách một chiếc ghế xếp nhỏ, cười hì hì, bà thì khó tính cố tình giữ khoảng cách với ông, đứng bên cạnh liếc xéo nữa.
Cãi nhau ư? Hay sắp cãi nhau rồi? Ông ngồi ở công viên đánh cờ quên giờ về nhà? Hay là bắt chuyện với bà nào rồi bị bắt gặp rồi?
Tôi thích cầm một bức ảnh của những người lạ rồi tự nghĩ ra câu chuyện của nó, điều đó giúp tôi quên đi cuộc sống của tôi đã rất lâu rồi không xảy ra câu chuyện gì.
Những câu chuyện của tôi, hình như đều xảy ra ở quá khứ.
Tôi chợt nhớ đến lúc chia tay Trình Xảo Trân, cậu ấy vẫy tay, nói rất nhẹ: “Cố lên, Cảnh Cảnh.”
Cố lên, Cảnh Cảnh.
Bốn chữ này đến quá bất ngờ, tôi còn chưa kịp đề phòng, nó đã đánh trúng vào trái tim mà tôi ngỡ đã kiến cố không thể nào lay động được nữa.
Đã bao lâu không có ai nói với tôi bốn tiếng này rồi?
Lần cuối cùng là lúc nào nhỉ? Là một buổi tối năm năm về trước, dưới ánh đèn? Cảnh Cảnh tóc ngắn và mũm mĩm đứng dưới của nhà, nghe một chàng trai nói rằng: “Cảnh Cảnh, cố lên!”
Cậu ấy có chuyện muốn nói, nhưng lại không nói gì hết.
Cậu ấy nói thôi vậy, sau này còn có nhiều cơ hội để nói.
Nhưng tôi không chờ được điều gì cả.
Có những lời chưa nói, vậy bỏ đi.
Có những câu chuyện chưa viết xong, cũng bỏ đi thôi. Hết