Sau khi trời tối, trường tiểu học trong núi gần như không có bất kì hoạt động giải trí nào, thiết bị giải trí duy nhất chỉ có một chiếc tivi cũ 21 inch, góc sân thể dục có một bộ phận nhận tín hiệu giống như một cái nồi lớn, chẳng bắt được nhiều kênh, hình ảnh cũng không ổn định. Nhưng cái này đối với khoảng ba mươi đứa trẻ ở trường mà nói, mỗi ngày đêm vừa đến, xem một đoạn phim hoạt hình là thời gian vui vẻ nhất.
Trẻ con đều ngủ rất sớm, chưa tới chín giờ đã bị hiệu trưởng Điền đuổi về kí túc xá.
Kí túc xá chỉ có hai phòng, một phòng nữ sinh một phòng nam sinh, giường là giường ghép liền lớn, bọn trẻ như mấy củ khoai tây, đứa này nối đứa kia chui vào trong ổ chăn nhỏ của mình.
Bọn trẻ tràn trề hứng thú với mấy người từ nơi khác tới, từ lúc mấy người vừa đến trường là đã có mấy đứa học sinh lén la lén lút thò đầu ra nhìn họ. Hiện giờ thấy nhóm Tạ Vũ đi đến kí túc xá thì càng ríu ra ríu rít hưng phấn hơn.
Hiệu trưởng Điền tuần tra một lần, lại khẽ trách mấy câu, bọn trẻ mới hơi yên lặng lại.
Ông ấy dẫn ba người Tạ Vũ từ kí túc xá đi ra, nói: “Trước đây kí túc xá này là dãy phòng học, về sau đằng trước xây căn mới nên dùng để làm kí túc xá, trước trước sau sau cũng đã hai mươi mấy năm, bây giờ mưa dột gió lọt vào, mấy năm nay luôn có trưởng làng Hướng xin xây căn mới, nhưng xin mấy năm rồi mà cũng chưa cấp tiền. Cô Tiểu Trần, thầy Tiểu Trương, cô và thầy phải chịu tủi thân một chút rồi. Phóng viên Tạ, hai ngày này cô ở đây cũng thứ lỗi cho một chút nhé.”
Trương Khánh Nhiên khách sáo cười nói: “Bọn trẻ cũng ở được thì bọn em có gì mà không ở được chứ.”
Trần Tâm Duyệt phụ họa: “Đúng vậy, bọn em là đến hỗ trợ giáo dục chứ đâu phải là đến du lịch.”
Ánh mắt Tạ Vũ hờ hững lướt qua hai người trẻ tuổi, khóe môi cong lên một độ cong khinh thường.
Mấy người trở về phòng của mình.
Mùa đông vẫn chưa qua đi, ban đêm vùng núi ướt lạnh dữ dội.
Trường học không có nhà tắm, chỉ có một căn phòng nhỏ tách ra bên cạnh nhà bếp, đun nước dùng thùng tắm rửa qua. Bất tiện ngược lại chỉ là thứ yếu, điều quan trọng nhất là cuối đông đầu xuân, vùng núi còn lạnh thấu xương, đấu tranh tắm xong cũng lạnh đến mức hai hàm răng cứ va vào nhau.
Khi Tạ Vũ trở lại kí túc xá, Trần Tâm Duyệt tắm xong trước cô đang ngồi xếp bằng ở bên giường, giơ điện thoại di động lắc lắc.
Cô đóng cửa kêu cọt kẹt, nhìn cô ấy một cái nói: “Vẫn đang bắt sóng sao?”
Trần Tâm Duyệt gật đầu: “Em vừa bắt được hai vạch sóng, nói hai câu với mẹ em là tắt mất rồi. Nhưng sao cả mạng vô tuyến cũng không tìm được vậy.”
Tạ Vũ cười: “Ở đây xa xôi thế này, gọi điện thoại được là tốt lắm rồi, còn muốn lên mạng nữa sao?”
Trần Tâm Duyệt lẩm bẩm ngã xuống giường: “Không có mạng thì làm sao vượt qua đêm dài đằng đẵng này đây? Trước khi đến em thật đúng là chưa nghĩ qua vấn đề này.”
Tạ Vũ nói: “Em có thể tìm hai cuốn sách để giết thời gian, hoặc viết nhật kí hỗ trợ giáo dục của em, sau này đăng lên mạng nói không chừng sẽ nổi tiếng đấy.”
Thật ra cô cũng chỉ nói bừa mà thôi, bản thân cô cũng khó mà tưởng tượng nổi, thời đại bây giờ, buổi tối không có cả mạng internet thì người trẻ tuổi phải vượt qua thế nào?
Trần Tâm Duyệt như sáng tỏ thông suốt cười nói: “Chị nói có lý lắm, bắt đầu từ ngày mai em sẽ bắt đầu viết nhật kí. Đúng rồi, chị Tạ Vũ, không phải chị đến phỏng vấn sao? Đến lúc chụp ảnh nhất định phải chụp em đẹp một chút đó.”
Tạ Vũ cười: “Nhất định.”
Lúc này chỉ mới mười giờ, cuộc sống về đêm trong đô thị vừa mới bắt đầu. Nhưng trong ngọn núi xa xôi này, mọi thứ đều đã ngủ say.
Tạ Vũ nhìn Trần Tâm Duyệt chưa được mấy phút đã bước vào mộng đẹp, không thể không hâm mộ tuổi trẻ như vậy. Nhiều năm trước, khi cô vẫn còn là một sinh viên thì cũng chẳng khác Trần Tâm Duyệt là bao, cuộc sống đơn giản, không nhiều buồn phiền, lúc nào cũng nằm xuống giường là ngủ được ngay.
Bây giờ ngược lại cũng không tính là buồn phiền hơn, nhưng áp lực công việc, hoang mang trong cuộc sống bất kể như thế nào cũng không tránh được, cộng thêm nguyên nhân nghề nghiệp khiến cô dưỡng thành lối sống làm việc và nghỉ ngơi không ổn định, ngủ yên giấc đã sớm trở thành thứ xa xỉ.
Tiếng hít thở của Trần Tâm Duyệt quanh quẩn bên tai, Tạ Vũ càng thêm khó ngủ, đêm khuya khó chìm vào giấc ngủ thế này khiến cô không khỏi có chút bực bội, muốn trằn trọc trở mình lại sợ quấy rầy cô gái bên cạnh, cuối cùng chỉ có thể mở to mắt, nhìn về phía ánh sáng lấm tấm trong khe hở qua cánh cửa sổ trong bóng tối.
Tạ Vũ biết, đó là ánh trăng.
Căn nhà cũ kĩ không có cách âm, có tiếng côn trùng kêu thấp thoáng truyền vào, cô không biết thời tiết giá rét thế này là côn trùng nào đang kêu, chỉ cảm thấy âm thanh đó chẳng hề phiền nhiễu mà ngược lại có chút êm tai.
Không biết đã nghe bao lâu, trong tiếng côn trùng kêu đó đột nhiên xen lẫn chút xíu âm thanh khác. Là bước chân cố hết sức chậm chạp nhẹ nhàng, giống như sợ quấy rầy bóng đêm đang ngủ say.
Tạ Vũ nghe được giọng nói đè thấp của hiệu trưởng Điền, nói tiếng địa phương: “Thầy Lục, sao trễ thế này mới về vậy?”
“Hiểu Quyên cứ cáu kỉnh mãi, em với ông nội con bé khuyên lâu lắm mới đồng ý ngày mai đi học.”
Người nói có giọng trầm thấp trẻ trung, cố hết sức hạ thấp giọng, có phần trùng khít một cách kì diệu với tiếng côn trùng kêu kia, khiến người trong phòng không nghe ra được diện mạo vốn có. Tuy anh ta cũng nói tiếng địa phương, nhưng Tạ Vũ cứ cảm thấy khẩu âm của anh ta hình như hơi kì lạ, dường như chẳng chính gốc đến thế.
“Thầy cũng đừng để trong lòng quá, nếu không khuyên được thì cũng không trách chúng ta. Trẻ con bỏ học trong thôn cũng đâu phải một hai đứa. Tính cách Hiểu Quyên rất bướng, đã mười hai tuổi rồi, cũng chẳng phải lần một lần hai, đừng có cái gì cũng chiều theo nó. Có điều con bé chịu trở lại học thì cũng coi như là chuyện tốt. Thầy mau tắm rửa nghỉ ngơi đi, dạy cả ngày rồi lên núi nữa chắc mệt lắm rồi.”
“Hiệu trưởng cũng nghỉ ngơi đi, không cần đặc biệt chờ em về đâu.”
Sau một tràng tiếng mở cửa đóng cửa, sự yên tĩnh chỉ còn tiếng côn trùng kêu đêm đông khôi phục trở lại.
Mí mắt Tạ Vũ rốt cuộc nặng dần, trong lúc vô tình mơ mơ màng màng ngủ mất.
Hình như cô đã mơ một giấc mơ kì lạ, một mình cô đi lại trong núi sâu không có bóng người, lại như lạc đường đi thế nào cũng không ra được, sau đó một người đàn ông đột nhiên xuất hiện đằng trước cô, bóng lưng người đàn ông ấy cao lớn thẳng tắp, cô đang định tiến lên gọi anh ta thì giấc mơ ấy đột nhiên dừng lại.
Tạ Vũ tỉnh lại từ trong mộng, trong phòng vẫn đen kịt, khe rèm cửa sổ vẫn có ánh trăng nhạt màu bạc hắt vào. Hơi thở của Trần Tâm Duyệt đều đều mà kéo dài.
Cô khe khẽ vén chăn lên, chân vừa mò được đôi dép của mình, Trần Tâm Duyệt từ từ thức dậy, mơ mơ màng màng hỏi: “Chị Tạ Vũ, chị đi làm gì thế?”
“Tôi đi vệ sinh, ngại quá, đánh thức em rồi.”
Trần Tâm Duyệt ồ một tiếng, lại nói: “Toilet xa lắm, buổi tối lại không nhìn thấy gì cả, chị coi chừng giẫm phải đồ bẩn. Chị giải quyết bừa ở sau nhà một cái là được rồi, trước khi ngủ em đi đằng sau đấy.”
Cái gọi là toilet thật ra là hai buồng vệ sinh xây sát bên chuồng lợn của nhà hiệu trưởng, không nằm trong khuôn viên trường mà cách mấy chục mét ở bên cạnh. Từ xa xa cũng có thể ngửi được mùi thối nồng nặc, chỗ ngồi cầu dựng bằng tấm ván gỗ, phía dưới là hố phân tự hoại, giòi bọ bên trong thỉnh thoảng cũng có thể bò lên tấm ván gỗ.
Trước đó khi Tạ Vũ và Trần Tâm Duyệt được thím Điền dẫn đi vệ sinh, hai người suýt nữa nôn cả cơm tối.
Tạ Vũ nghe lời Trần Tâm Duyệt, ừm một tiếng, mang sandal vào, tay chân nhẹ nhàng kéo cửa ra.
Gần tới giữa tháng, một vầng trăng tròn sáng rực treo trên bầu trời xa xa trong núi. Tạ Vũ sống ở thành phố bao nhiêu năm, chưa từng thấy qua trăng sáng rõ như vậy, tựa như vươn tay là có thể bắt được.
Căn phòng bên cạnh yên lặng đến mức dường như có thể nghe được tiếng hít thở khi ngủ say của bọn trẻ.
Dưới chân Tạ Vũ mang một đôi sandal, hơi lạnh ban đêm khiến ngón chân cô vô thức rụt lại, sợ đánh thức bọn trẻ trong kí túc xá bên cạnh, cô đi rất nhẹ, gần như không phát ra chút tiếng động nào.
Cô rón ra rón rén vòng từ bên hông ra phía sau kí túc xá, sau nhà có một cái cống thoát nước lộ thiên, hướng về phía ngọn núi mà trường học dựa vào. Dưới bóng đêm, Tạ Vũ thấy giữa ngọn núi đó có một ngôi mộ, dưới ánh trăng, bia mộ lẻ loi dường như đang lóe sáng.
Cô là người theo chủ nghĩa duy vật điển hình, nhưng hơn nửa đêm một mình thấy cảnh này thì vẫn có chút kinh hồn bạt vía. Vội vàng ngồi xổm xuống giải quyết, trong đêm, tiếng nước chảy rào rào kia có vẻ rất rõ ràng.
Là một người thành phố văn minh, ít nhiều gì cô cũng hơi xấu hổ vì hành động này của mình.
May mà chỉ là đêm khuya.
Thuận lợi giải quyết xong Tạ Vũ kéo quần lên ngay lập tức, bước nhanh trở về kí túc xá.
Nhưng cô vừa đi đến chỗ khúc quanh, đột nhiên một bóng đen dưới ánh trăng ập tới. Cô đi quá nhanh, phản ứng không kịp, đang lúc bất ngờ thì đã đụng ngay vào bóng người đó.
Tạ Vũ vốn đã hơi hồi hộp sợ hãi lập tức sợ đến mức sắp la lớn.
Có điều cô còn chưa la lên thì đã bị người đằng trước lấy tay bịt lại.
Người đó hình như rất cao, giọng nói trầm thấp vang lên phía trên cô: “Đừng có la, cẩn thận đánh thức bọn trẻ.”
Anh ta nói tiếng phổ thông, không có chút nào giọng địa phương vùng này.
Hai người trong bóng tối chen chúc trên bậc thềm chật hẹp dưới mái hiên bên hông nhà, tư thế lúc này gần như là ôm nhau. Tuy là mùa đông, nhưng vì đều mặc đồ ngủ mỏng, cho dù không nhìn thấy nhau thì cũng có thể cảm nhận được nhiệt độ thân thể đối phương truyền đến.
Người đàn ông có vẻ ý thức được điều gì đó, lại thấp giọng mở miệng giải thích ngay lập tức: “Tôi là thầy Lục Viễn của trường, cô không cần sợ.”
Lúc này Tạ Vũ mới chợt hiểu ra, không phải là hiểu ra thân phận anh ta, mà là tại sao cô cảm thấy giọng nói này quen quen, thì ra trước khi ngủ có nghe qua một chút.
Cô đè trạng thái hoảng hồn vừa rồi xuống, thở phào một hơi trả lời: “Xin lỗi anh, tôi không biết có người.”
Nghĩ đến tiếng nước chảy xấu hổ ban nãy, lại đúng là có phần buồn cười bất đắc dĩ.
Ngược lại Lục Viễn nói bằng giọng bình thường, giống như chẳng biết cô đến đây làm gì: “À, tôi cũng không biết có người.” Nói xong lại hỏi, “Cái đó… Cô là giáo viên hỗ trợ giáo dục mới đến sao?”
Tạ Vũ nói: “Tôi là phóng viên đến lấy tin về trường các anh, hiệu trưởng chắc nói qua với anh rồi.”
Lục Viễn ừm một tiếng thật thấp, hình như mới nhớ ra đã cản đường người khác, vội vàng nghiêng người tránh sang một bên: “Cô mau đi ngủ đi, trong núi lạnh, cẩn thận bị cảm.”
Câu anh ta nói có vẻ như là một câu quan tâm, nhưng giọng điệu lại có phần giống nhiệt độ đêm nay, lạnh đến mức chẳng có chút ấm áp, đó là kiểu giọng không muốn gần ai.
Trong những lần phỏng vấn trước đây, Tạ Vũ gặp đối tượng phỏng vấn chống cự, bọn họ chính là nói chuyện với cô như vậy.
Cô không để tâm cười thầm một tiếng, đi sượt qua trước người anh ta, để lại một chút gió mát ấm lạnh khó phân biệt.
Mùi hương ấy lướt qua chóp mũi Lục Viễn, anh đứng trong bóng tối đột nhiên không khỏi có chút ngây ngẩn.
Tương Tây.
Thứ tư, ngày tháng âm lịch, ngày tháng năm .
Nhờ vào phương tiện giao thông hiện đại mà cả thế giới trở nên càng ngày càng nhỏ. Tối qua Tạ Vũ vẫn còn đang say mơ mơ màng màng ở Thượng Hải, hôm nay đã đưa mình vào vùng núi nhỏ Tây Nam.
Nhưng giao thông có phát triển đến thế nào đi chăng nữa, dường như cũng im lặng tại nơi đây.
Tạ Vũ đến huyện lỵ nhỏ ở phía bắc Tương Tây là đã hơn ba giờ chiều. Thời gian không còn sớm, cô không dám nán lại thêm để cảm nhận phong cảnh của thành phố nhỏ nơi biên giới, đến bến xe là lên chiếc minibus đi thị trấn ngay.
Chiếc minibus rất nhỏ, người đang ngồi đều là dân làng từ thành phố về nhà, mấy cái gùi chứa đầy ắp đồ để trong không gian nhỏ hẹp.
Dân làng nói chuyện rất lớn, tiếng địa phương thiên về tiếng phổ thông Tây Nam, không khó hiểu lắm. Tạ Vũ láng máng nhận ra không ít từ thô tục sảng khoái chất phác trong những cuộc chuyện trò này. Đây là đặc trưng của vùng Tương Tây.
Trong xe cũng có mấy cô gái trẻ, nhuộm tóc vàng, ăn mặc hở hang, đây là đặc trưng mà thời đại mới trao cho vùng núi.
Đường quốc lộ xuống làng đều là đường đồi núi, một bên quốc lộ dựa vào núi, một bên là vách đá và dòng sông xanh biếc sóng gợn lăn tăn phía dưới.
Lâu lắm rồi Tạ Vũ không thấy qua dòng nước trong sạch sẽ như vậy, thứ cô hay thấy chỉ có sông Hoàng Phố vàng đục quanh năm.
Chắc là trời vừa mưa, sắc trời mờ mịt, núi xanh trùng điệp kéo dài ven đường, nhuộm một lớp màu xanh đen.
Tạ Vũ sinh ra và lớn lên ở đồng bằng, độ cong của đường đồi núi khiến cô hơi chóng mặt, chỉ có thể hạ cửa kính xe xuống để cho cơn gió mát ướt lạnh thổi vào, lúc này mới thoải mái hơn một chút.
Xe đã chạy nửa tiếng, rốt cuộc đến làng trấn nhỏ mà Tạ Vũ phải đi.
Đây là một trong những làng trấn nghèo khó nhất của Tương Tây, một con đường nhỏ tan hoang chật chội, mấy người trong các hàng quán nhỏ ven đường mỏi mệt lười biếng, thỉnh thoảng có người nhìn về phía Tạ Vũ không giống người địa phương.
Cô đi ngang qua một cửa hàng nhỏ mua chai nước, bao bì màu đỏ trắng cũng coi như quen thuộc, nhưng khi vặn mở nắp chai chuẩn bị ngửa đầu uống, thì lại phát hiện chữ viết trên bao bì là ba chữ “Wahaha”.
Hàng giả đột ngột xuất hiện này khiến Tạ Vũ không thể nào không đậy kín nắp lại. Cô liếc nhìn ông cụ bán nước, đoán có lẽ ông ấy cũng không biết.
Cô mỉm cười bất đắc dĩ, đi mấy bước, ném chai nước vào đống rác bên cạnh.
Ngôi làng rất nhỏ, đến mức tòa nhà văn phòng của chính quyền địa phương nhanh chóng xuất hiện trong tầm mắt Tạ Vũ.
Tòa nhà nhỏ đó ngược lại có ba tầng, có điều rất cũ kĩ, đăng kí với bác bảo vệ đang ngủ gật một cái, Tạ Vũ thuận lợi đi vào.
Có lẽ lúc này đã tan làm hết nên cả tòa nhà rất yên tĩnh, chỉ nghe thấp thoáng có tiếng người nói chuyện ở một chỗ trên tầng hai.
Tạ Vũ lên lầu, đến gần phòng làm việc có tiếng người truyền ra.
Cửa phòng làm việc đang mở, cô đi tới đứng ở cửa, nhìn vào bên trong: “Trưởng làng Hướng Vân có ở đây không?”
Bên trong có ba người trẻ tuổi đang ngồi nói chuyện phiếm.
Cô gái hơi lớn tuổi trong ba người đứng lên đi tới: “Là phóng viên Tạ Vũ của Tuần san Đông Phương phải không? Chào cô, tôi chính là Hướng Vân.”
Cô ấy có khuôn mặt của con gái Tây Nam điển hình, dáng ngưởi không cao nhưng rất xinh đẹp, đôi mắt sáng ngời, cười rộ lên cực kì động lòng người.
Tạ Vũ đã đọc qua tư liệu của cô ấy, là cán bộ tốt nghiệp đại học lựa chọn và điều động tới đây, chủ yếu phụ trách văn hóa và giáo dục. Cô ấy tốt nghiệp trường nổi danh hàng đầu, vốn rất dễ thăng tiến nhưng lại chọn trở về quê nhà, chắc hẳn là vì hoài bão xây dựng quê hương giàu đẹp.
Tạ Vũ mỉm cười bắt tay cô ấy, đầy ẩn ý quan sát cô gái này một chút, không biết cô ấy có hoài bão hay không?
Hướng Vân giới thiệu bản thân xong, lại xoay người giới thiệu: “Hai người này chính là tình nguyện viên lần này, Trần Tâm Duyệt và Trương Khánh Nhiên. Hai em ấy đều là sinh viên miễn thi tuyển nghiên cứu sinh năm thứ tư đại học, xin đến hỗ trợ giáo dục trong học kì này.”
Tạ Vũ nhìn về phía hai người, trong khi Hướng Vân đang nói, cô gái đã chạy sang phía cô, điệu bộ rất nhiệt tình: “Em nghe phía quỹ nói phóng viên Tạ Vũ của Tuần san Đông Phương sẽ tới nên vui lắm. Chị có biết không? Em rất thích tạp chí của mọi người, thường hay đọc bài mà chị viết, chị giỏi thật đấy!”
Tạ Vũ cười: “Em con gái một mình đến vùng núi hỗ trợ giáo dục cũng giỏi lắm.”
Trần Tâm Duyệt cười ha ha: “Việc này luôn là ước mơ của em mà.”
Cô gái trẻ trong tháp ngà lúc nào cũng có chút ngây thơ, họ vẫn chưa hiểu được khoảng cách giữa lý tưởng và hiện thực.
Giống hệt như Tạ Vũ năm đó.
Nam sinh phía sau cũng đi tới, nam sinh đó đeo một chiếc mắt kính gọng đen, dáng vẻ khá có phong độ của người trí thức, nhìn một cái biết ngay là sinh viên đại học, có điều đuôi mày khóe mắt lại có chút vẻ không nghiêm túc.
Tạ Vũ từng phỏng vấn qua nhiều người của đủ mọi ngành nghề với tính cách khác nhau, ít nhiều gì cũng có một số cách nhìn người, trong mắt cô, phần không nghiêm túc giấu rất tốt đó rất dễ ẩn trốn.
Dù sao thì đây cũng chỉ là một nam sinh khoảng hai mươi tuổi.
Trương Khánh Nhiên mỉm cười, tự giới thiệu: “Chào chị, em là Trương Khánh Nhiên.”
Tạ Vũ gật đầu: “Chào cậu.”
Hướng Vân liếc nhìn đồng hồ trên tường: “Trường học sắp xếp lần này là trường tiểu học Hồng Khê. Tạ Vũ, tôi sẽ không giữ mọi người lại ăn cơm nữa, đến thôn Hồng Khê phải mất một tiếng, bây giờ trời tối sớm, đường bên đó khó đi, trễ quá sẽ không tiện. Chờ mọi người quay lại làng tôi sẽ tiếp đãi mọi người. Hiệu trưởng của trường tiểu học thôn bên đó đã hẹn xong rồi, ông ấy sẽ thu xếp cho mọi người, nếu có vấn đề gì thì gọi điện thoại cho tôi.”
Ba người lần lượt nói cảm ơn.
Hướng Vân lại nói: “Tôi vốn muốn đưa mọi người đi, nhưng tiếc là lát nữa tôi còn có việc phải xuống thôn khác. Có điều tôi đã sắp xếp xe công của làng đưa mọi người rồi. Đường xe chỉ đi thẳng đến nửa đường, vào trong thôn mọi người còn phải đi thêm nửa tiếng, tài xế sẽ dẫn mọi người đi. Đường trong núi khó đi lắm, mọi người cẩn thận một chút.”
Tạ Vũ rất có thiện cảm với cô gái nhiệt tình chu đáo này, mỉm cười cảm ơn cô ấy.
Trần Tâm Duyệt thì cười cực rực rỡ: “Không sao đâu, em đã chuẩn bị chịu khổ rồi.”
Hướng Vân và Tạ Vũ đều cười vì sự hồn nhiên trẻ trung này. Hoàn toàn không phải là cười nhạo, chỉ đơn giản bị ảnh hưởng mà thôi.
Hướng Vân không lừa bọn họ.
Xe chạy nửa tiếng là đã đi đến cuối đường. Sau khi xuống xe, do tài xế dẫn đường, một nhóm bốn người bước lên con đường đất của thôn làng. Mặc dù không đến nỗi trèo đèo lội suối, nhưng con đường đất chật hẹp đó vẫn còn bùn lầy sau cơn mưa, khiến những người đến từ thành phố đi từng bước rất khó khăn.
May mà phong cảnh của thôn làng miền núi đẹp như tranh vẽ, tiếng nước chảy của dòng suối nhỏ trong veo hệt như giai điệu kéo dài không ngừng, tiếng chim hót côn trùng kêu trên đỉnh núi ngoài đồng ruộng như tiếng nhạc đệm.
Bóng đêm dần phủ xuống, bầu trời sau khi quang đãng bắt đầu xuất hiện bóng trăng sáng và những vì sao li ti. Những cánh chim mệt mỏi trong rừng cây vỗ cánh lục tục về tổ.
Các hộ gia đình trong thôn luôn là mấy nhà tập trung vào một chỗ, sau đó lại cách một khoảng núi rừng đồng ruộng dài mới có thể thấy cụm gia đình tiếp theo. Người ở đây đều là người dân tộc Thổ Gia, phần lớn nhà ở vẫn là nhà gỗ Thổ Gia thời kì xa xưa, mấy ngôi nhà gần suối thì là nhà sàn.
Giữa ánh hoàng hôn, khói bếp đang lượn quanh.
Khi đi ngang qua mấy ngôi nhà, lúc nào cũng có người già và trẻ con tò mò nhìn về phía họ, còn có chó vườn hung dữ sủa điên cuồng, sau đó bị chủ tức giận mắng thì không cam lòng thở phì phò.
Dọc theo đường đi, Trần Tâm Duyệt hưng phấn nhất, liên tục bấm di động tự chụp ảnh.
Sau khi leo qua hai dốc núi, giẫm lên đá lội qua ba con suối nhỏ, một căn nhà trệt mái ngói dựa vào núi đối diện sông khác với nhà dân địa phương rốt cuộc hiện ra trong tầm mắt Tạ Vũ.
Tài xế đi đằng trước chỉ căn nhà đó, nói bằng tiếng phổ thông mang nặng giọng địa phương: “Đó chính là trường tiểu học Hồng Khê.”
Trần Tâm Duyệt ồ một tiếng: “Tốt hơn tôi tưởng tượng đấy.”
Tài xế nói: “Trước kia điều kiện cũng tệ lắm, mấy năm trước có người quyên góp xây nhà đấy. Phòng học thì ổn rồi, nhưng giao thông nơi này bất tiện, không có giáo viên bằng lòng đến đây, hoặc là đến chưa được mấy ngày là đi mất rồi.” Nói đoạn, anh ta quay đầu cười cười với Trần Tâm Duyệt, “Nếu mấy sinh viên đại học giống hai người đây thường xuyên đến hỗ trợ giáo dục thì tốt quá rồi.”
Trần Tâm Duyệt cười nói: “Bây giờ thông tin phát triển, sau này sẽ nhiều lên mà.” Vừa nói vừa quay đầu nhìn Tạ Vũ, “Có đại phóng viên của chúng tôi viết nhiều bài hơn một chút, chắc chắn càng ngày càng có nhiều người quan tâm đến trẻ em trong núi chúng ta.”
Tài xế cười thật thà.
Đang khi nói chuyện, mấy người đã đi đến bên dòng suối.
Dòng suối nhỏ này hơi rộng hơn mấy dòng suối trước, dòng nước tuy cũng cạn nhưng hơi xiết một chút.
Dòng suối nhỏ không có cầu, giống như mấy con suối trước, mấy tảng đá lớn dựng lộ ra khỏi mặt nước để cho mọi người bước qua.
Nước sông đó trong veo, lòng sông là đá sỏi màu đỏ, đoán chừng đó là nguồn gốc của cái tên Hồng Khê, mấy con cá đang bơi vui vẻ trong nước.
Tài xế đi tít đằng trước, vừa dè dặt bước tới, rồi dặn người phía sau cẩn thận, lại cười nói: “Mọi người cũng đừng xem thường con sông này, nước dâng lên là có thể ngập đến sân thể dục của trường đấy.”
“Thật vậy sao?” Trần Tâm Duyệt rõ ràng không tin lời anh ta lắm, đeo ba lô leo núi lớn, trọng tâm không ổn định, loạng chòa loạng choạng trước mặt Tạ Vũ, cười la lớn một cách khoa trương.
Trương Khánh Nhiên đi sau cùng, không nói câu nào.
Khi đi đến giữa sông, bên eo Tạ Vũ đột nhiên bị ai đó sờ một cái.
Giọng nói tao nhã lịch sự của Trương Khánh Nhiên vang lên sau lưng: “Cẩn thận một chút, bây giờ trời lạnh, giày ướt thì khó chịu lắm.”
Tạ Vũ không thể kết luận động tác tay anh ta vừa rồi là vô tình hay cố ý, nhưng cũng lười tính toán với anh ta.
Lúc này sắc trời đã nhá nhem, vầng trăng sáng trên đỉnh đầu đã treo sáng ngời trên bầu trời. Bởi vì gần giữa tháng, nên vầng trăng đó tựa như một chiếc khay bạc, vừa to vừa sáng, phủ một lớp hào quang màu bạc cho thôn làng miền núi.
Lên bờ đi mấy bước chính là sân thể dục của trường, có rất nhiều đứa trẻ chơi đùa trong sân, thấy có người đến, không biết là đứa nào la lớn một tiếng: “Thầy hiệu trưởng ơi, thầy cô mới đến rồi!”
Trong một căn phòng nhỏ đang sáng đèn ở một đầu của căn nhà trệt, một người đàn ông trung niên nghe tiếng đi ra.
“Hiệu trưởng Điền.” Tài xế tiến lên đón chào hỏi.
Hiệu trưởng Điền khoảng chừng hơn năm mươi tuổi, ngoài việc đeo một chiếc mắt kính, da hơi đen, lưng hơi còng, ngoài chiếc kính đó ra thì không khác gì người trung niên trong núi.
Ông ấy đi đến trước mặt ba người Tạ Vũ, có vẻ rất xúc động, giới thiệu bắt tay nhau. Lại nói: “Mọi người đều đói lắm rồi nhỉ. Nào nào nào, ăn cơm trước đã rồi nói.”
Tài xế hoàn thành nhiệm vụ, vì phải vội về làng đón người khác, mặc cho hiệu trưởng giữ thế nào thì cũng không ở lại ăn bữa cơm, vội vã đi ngay.
Lúc này ba người mới phát hiện, ngoại trừ phòng học bên ngoài, phía sau còn có một căn nhà đơn sơ, là kí túc xá của giáo viên.
Hiệu trưởng dẫn ba người đi ra phía sau, chia hai giáo viên tình nguyện ra sắp xếp vào hai phòng, nói là hai phòng, thật ra là một phòng lớn ngăn ra thành hai phòng nhỏ.
Tạ Vũ chỉ là ở tạm nên chen chung một phòng với Trần Tâm Duyệt.
Hai người để ba lô hành lý xuống, nhìn quanh căn phòng nhỏ một cái, tuy cũ kĩ đơn sơ, nhưng rõ ràng đã được người ta dọn dẹp qua, bàn làm việc rất sạch sẽ, chăn trên giường cũng trải ngay ngắn.
Trần Tâm Duyệt lấy điện thoại di động ra: “Em phải gọi báo bình an cho bố mẹ em một chút.” Nhưng nói xong, lại ơ một tiếng, “Sao không có sóng vậy?”
Hiệu trưởng Điền ở bên ngoài nghe vậy trả lời: “Trong núi tín hiệu di động yếu lắm, cô Tiểu Trần cần gọi điện thoại thì dùng điện thoại cố định của trường là được.”
Vì biết tin không bắt được tín hiệu di động, sự hưng phấn lúc vừa đến đây của Trần Tâm Duyệt giảm ngay mấy độ, cô ấy hơi bực bội nói: “Được rồi, ăn cơm xong em sẽ đi gọi.”
Cất hành lý xong, hiệu trưởng Điền dẫn ba người đến nhà ăn ăn cơm.
Nói là nhà ăn, chi bằng nói là nhà bếp ở nông thôn, căn phòng bằng gỗ xây đơn giản dựa bên kí túc xá. Bên trong có một cái bếp lò đất, một người phụ nữ đang nhóm lửa xào thức ăn, thấy có người đi vào, nói bằng tiếng địa phương: “Xong ngay đây.”
Hiệu trưởng Điền cười hì hì: “Đây là vợ tôi, mọi người gọi bà ấy là thím Điền được rồi, chuyên nấu cơm cho mấy học sinh.”
Thím Điền hơi béo, khuôn mặt tròn hai má phúng phính, chào hỏi xong liền đi ra ngoài giúp trông bọn trẻ.
Bà ấy đã làm bốn món, thịt muối xào, canh trứng, cải thảo xào, còn có một chén dưa chua địa phương.
Mùi vị của món ăn nhà nông rất ngon, không có nhiều gia vị nhân tạo lộn xộn như thế, đây là hương vị mà Tạ Vũ ở Thượng Hải chưa bao giờ ăn được.
Ba người cũng đã đói cả, bất chấp hình tượng ăn như hổ đói.
Trần Tâm Duyệt xới mấy miếng cơm, thuận miệng hỏi hiệu trưởng Điền: “Em nghe trưởng làng giới thiệu nói chỗ mọi người có hai giáo viên, sao chỉ thấy một mình hiệu trưởng vậy ạ?”
Hiệu trưởng à một tiếng nói: “Thầy Lục đi lên núi rồi.”
“Lên núi ư?” Trần Tâm Duyệt thắc mắc.
Hiệu trưởng Điền nói: “Trường chúng tôi tuy gọi là trường tiểu học Hồng Khê, nhưng ngoài thôn Hồng Khê chúng tôi ra thì hai thôn trên núi không có trường học, cũng đều đi học ở đây hết. Mọi người vừa rồi cũng thấy đấy, về cơ bản bọn trẻ bị bỏ lại đều ở trên núi. Trẻ em trong núi, bố mẹ mười đứa thì có tám, chín người đều ra ngoài là việc, trong nhà chỉ có người già trông nom. Có mấy đứa không muốn đi học, những người già cũng hết cách. Xem đấy, học kì này bắt đầu hai ngày rồi, nhưng lại có mấy đứa không tới đăng kí. Hàng năm thầy Lục đều phải đến nhà học sinh khuyên bọn chúng quay lại. Xã hội bây giờ, giáo dục bắt buộc cũng không học xong thì chẳng phải là mù chữ sao. Buổi trưa thầy ấy dạy xong là lên núi rồi.”
Trần Tâm Duyệt gật đầu nói: “Thầy Lục này cũng có trách nhiệm thật nhỉ!”
Hiệu trưởng Điền nói: “Đúng vậy, chỗ chúng tôi tuy mỗi năm chỉ có năm mươi, sáu mươi học sinh, nhưng cũng chia thành bốn khối. Trước kia ngoài tôi ra còn có một giáo viên dân lập, nhưng chê tiền ít quá nên ra ngoài làm việc rồi. Mấy năm nay trong thôn mỗi năm cũng nghĩ cách cử giáo viên xuống, nhưng không ai ở lại cả. Tôi lớn tuổi một mình đâu dạy được nhiều, may mà có thầy Lục luôn ở lại đây giúp đỡ.”