Tháng bảy của hai năm về trước, tôi đã là sinh viên đại học năm thứ tư và đang chuẩn bị tốt nghiệp. Không khí tràn ngập hương hoa Dành Dành còn ánh nắng lại tràn ngập dư vị của bụi thải công nghiệp. Đối với những sinh viên năm cuối khác, dư vị đó là biểu hiện của xã hội, của thương trường, của sự độc lập, của nhân tình thế thái, còn có cả nỗi buồn chia li khi phải chia tay mỗi người một nơi của các cặp tình nhân nữa.

Nơi đâu trong khu vườn trường cũng có thể dễ dàng nhìn thấy những cặp đôi năm cuối đang tranh thủ quãng thời gian ngắn ngủi cuối năm học để được ở bên nhau, cùng tận hưởng nốt cảm giác hò hẹn yêu đương lần cuối cùng.

Người nào đã tìm được một công việc tốt thì vẫn có thể giữ được phong độ tự nhiên khoáng đạt, còn người nào công việc không như ý hoặc căn bản là không tìm được việc làm thường phải chia tay nhau với ánh mắt buồn rầu, đờ đẫn.

Từng chồng từng chồng sách lớn, máy tính, đồ dùng hàng ngày đã qua sử dụng, tất cả đều được mang đi bán với giá chỉ mấy hào một cân.

Người mới vào trường chắc chắn không thể nào hiểu được nỗi lòng của người sắp rời xa giảng đường.

Các cô bé, cậu bé sinh viên năm thứ nhất với ánh mắt ngây thơ, trong sáng đi ngang qua chỗ chúng tôi đang đứng bán rẻ đống máy tính, ríu rít hỏi thăm đường tới giảng đường, ký túc xá, nhà ăn… So với những gương mặt non nớt ấy, khuôn mặt của chúng tôi đã nhuốm đầy vẻ tang thương rồi. Muốn lấy tư cách của những người đi trước, khuyên bảo đám đàn em mấy câu, nhưng lại bị những hoài niệm do nhìn thấy bọn họ cùng nỗi niềm day dứt khiến bộ dạng chúng tôi trở nên thiểu não hơn bao giờ hết, thế là giơ tay chỉ loạn xạ một hồi, chẳng nói được một câu nào cả.

Trong tâm trạng phức tạp ấy còn có cả sự đố kị với những người mới. Hào khí mạnh mẽ, tinh thần phấn khởi, nhìn xa trông rộng, chí khí hiên ngang… của bọn họ giờ đây cũng đã từng xuất hiện trong tư tưởng của chúng tôi bốn năm về trước. Còn chúng tôi, sau bốn năm vẫy vùng ở trường đại học đã sớm giống như đám gia súc, gia cầm bị sa xuống đầm lầy, ban đầu còn ra sức giãy giụa, cố gắng chống chọi với vận mệnh nhưng mãi mà vẫn không có kết quả, thậm chí càng cử động càng bị lún sâu thêm, cuối cùng đành phải buông xuôi, tự sinh tồn tự hủy diệt. Nhìn đám sinh viên mới đang hào hứng thêu dệt tương lai, nhìn lại quá khứ, dường như nhìn thấy hình ảnh mình của bốn năm về trước.

Thế là, trong sự thân thiết kia còn nhen nhóm cả ánh nhìn thù hận.

Mâu thuẫn của tôi đối với đám sinh viên mới không giống như lũ bạn học, bởi vì tôi vẫn còn ở lại trường thêm ba năm nữa tôi học tiếp lên cao học.

Vì vậy, hương hoa Dành Dành không khiến tôi xúc động; sự chia ly của tháng cũng không khiến tôi bị tổn thương, bạn gái tôi sang năm sẽ học năm thứ hai; Gánh nặng khi bước ra khỏi cổng trường cũng không đè lên vai tôi bởi đi ra rồi, tôi vẫn còn có thể quay lại; đồ dùng hàng ngày của tôi cũng không cần đem ra bán, tôi chỉ phải chuyển từ khu nhà ở của sinh viên sang khu nhà ở của nghiên cứu sinh mà thôi… Vì vậy, mỗi lần, khi tôi đang nắm cổ tay trắng ngần của cô bạn gái Uyển Nghi, cất lời chào những người bạn học đang tay xách nách mang, bước ra khỏi cổng trường đại học, đều nhận được ánh nhìn đầy ngưỡng mộ nhưng lại hàm chứa sự thù hận. Nói theo cách của Đại T, người ở cùng phòng trong suốt năm với tôi, đó là mâu thuẫn giữa kẻ bóc lột và người lao động.

Tôi cũng không phản bác lại, tôi chỉ nhìn Uyển Nghi xinh đẹp, nhã nhặn của tôi rồi cười hì hì.

Đại T lại nói nhìn tôi cười trông như kẻ cướp!

Đại T là bạn thân của tôi suốt bốn năm học đại học, tình cảm dành cho nhau cũng không chỉ ở mức bình thường. Câu hỏi về công việc của người bạn thân tuyệt đối xuất phát từ tấm lòng chân thành của tôi: “Tên tiểu tử này, công việc tìm đến đâu rồi!”

Đại T vẫn giữ bộ dạng nhếch nha nhếch nhác ấy: “Tôi quyết định vẫn tiếp tục làm ở ‘Blues ’.”

“Cậu tốt nghiệp ở một trường đại học danh tiếng lại đi làm trai bao ở một quán bar?! Cậu điên rồi à!” Tôi không kiềm chế được, gào tướng lên: “Trước đây, lúc còn đi học, vì thời gian học không căng thẳng, có thời gian rảnh, cậu làm thêm ở đó cũng được. Dù sao thì cũng kiếm thêm được ít tiền lại có thể cảm nhận xã hội thực tế, tôi cũng không phản đối gì. Nhưng bây giờ đã tốt nghiệp rồi, cậu phải tìm một công việc chính đáng chứ…”

Đại T nhắm mắt lại, gương mặt không một chút biểu cảm, cắt ngang lời của tôi: “Vâng, vâng, vâng… tìm một công việc chính đáng, tôi làm ở công ty nước ngoài, vợ là giáo viên phổ thông, kết hôn rồi sinh con, trăm năm hạnh phúc, con cái đầy nhà, con nối nghiệp cha, phú quý ba đời, vui đạo luân thường, tứ đại đồng đường, vui hưởng tuổi già, già chết tại gia, cưỡi hạc thăng thiên… còn ngôn từ mỹ miều nào muốn giáo huấn tôi nữa không?” Cậu ấy tuôn ra một tràng, miệng không ngừng nghỉ, lầm rầm như đang tụng kinh.

Tôi bị những câu nói đưa đẩy của tên tiểu tử này bịt kín miệng lại, không thốt ra được câu nào nữa, chỉ đứng ngây ra mà nhìn hắn.

Đến lượt Uyển Nghi, cô ấy đang đứng cạnh tôi, đưa tay lên che miệng cười rúc rích.

Đại T bỗng chuyển sang nói một cách rất nghiêm túc: “Nếu tôi mà tìm được cô vợ tốt như của cậu, tôi nhất định sẽ trở nên đứng đắn hơn.” Vừa nói, Đại T vừa liếc nhìn Uyển Nghi một cái đầy ẩn ý rồi nhanh chóng đưa mắt nhìn xa xăm theo hướng khác.

Vốn là một người sống nội tâm, nghe những lời tâng bốc trần trụi ấy của Đại T, Uyển Nghi xấu hổ tới nỗi đỏ bừng cả mặt, lúng túng không biết làm thế nào đành cúi gằm mặt nhìn xuống đất.

Tôi cười lớn, đưa tay ôm Uyển Nghi vào lòng rồi nói: “Đương nhiên rồi, cô dâu của tôi là hoa khôi của khoa ngoại ngữ mà! Có đúng không, vợ yêu?”

Uyển Nghi khe khẽ nũng nịu: “Anh này! Chỉ được cái nói linh tinh”, hai má lại càng đỏ hơn.

Uyển Nghi là một thục nữ theo đúng tiêu chuẩn, tính cách điềm đạm của cô ấy luôn toát lên vẻ đẹp cổ điển của một cô gái phương Đông. Tóc mượt lưng thon, cười không hở lợi, nói năng nhẹ nhàng, từ tốn. Đôi chân lúc nào cũng được bao bọc trong lớp tất cotton trắng muốt, gấu váy bay bay, bước chân đi nhẹ nhàng. Cũng giống như những nữ sinh trẻ trung, cuốn hút khác trong trường, dù có việc hay không có việc gì, cô ấy đều luôn luôn mỉm cười nhẹ nhàng. Nhưng, liệu cô ấy có biết, sau này sẽ gặp một người như tôi đây?

Năm ngoái, khi vừa đến trường nhập học, Uyển Nghi đã làm cho đôi mắt của phần lớn nam sinh trong trường đều sáng bừng lên. Tuy nhiên, cũng vì cô ấy quá xinh đẹp nên mãi vẫn không có ai dám theo đuổi. Sự lo sợ đã khiến con người ta khinh mạn cả thần tiên của chốn nhân gian. Tôi – một người không có điểm gì là quá xuất sắc nhưng lại có một ưu điểm duy nhất, đó là to gan. Còn Đại T lại nói rằng da mặt tôi rất dày. Vì vậy, tôi không giống như những nam sinh khác, không ở lì trong ký túc xá, bàn tán, tôn xưng Uyển Nghi là hoa khôi của khoa sau giờ tự học rồi ngồi yên chờ đợi như thế. Ngay từ lần đầu tiên gặp Uyển Nghi, tôi đã tuyên bố là sẽ theo đuổi cô ấy.

Thực ra, theo đuổi một hoa khôi không phải sẽ gặp chín lần chín là tám mươi mốt những khó khăn như người ta vốn vẫn nghĩ, huống hồ Uyển Nghi vốn là một cô gái bình dị, dễ gần. Cô ấy chỉ thiếu một điều mà hầu hết các người đẹp khác đều có, đó là tính tự kiêu, tự cho rằng mình là nhất trên đời. Đôi mắt cô ấy dịu dàng, mềm mại như sự trơn bóng của những dải lụa vậy. Tôi cũng không ngốc nghếch đến độ mới gặp vài lần đầu đã viết những bức thư tình ướt át, còn dài hơn cả luận văn tốt nghiệp gửi cho cô ấy. Tôi chỉ lấy tư cách là người đi trước, quan tâm tới cô ấy, hướng dẫn cho cô ấy, luôn bên cạnh giúp đỡ cô ấy, lựa gió để náu mình vào đêm, tận dụng ưu thế vật mềm thì thường không phát ra tiếng động… đồng thời chọn lúc thích hợp để tổng kết một câu “duy thị tri kỷ tương phùng hận vãn” (Chỉ những người là tri kỷ mới hối tiếc vì đã gặp nhau quá muộn). Cuối cùng, mọi sự cảnh giác, đề phòng của cô ấy đã bị tôi phá tan hoàn toàn. Tôi ngang nhiên có thể lấy tư cách là một người bạn tri kỷ, cùng sánh bước bên cô ấy đi khắp mọi ngõ ngách trong trường.

Thế là, trong con mắt của những người khác, chúng tôi đã thành một đôi. Đại T hồi đó cũng rất ái mộ khí chất thanh tú của Uyển Nghi, cậu ấy rớt nước bọt thèm thuồng, chạy theo tôi hỏi xem cảm giác khi được hôn Uyển Nghi như thế nào.

Tôi nhắm mắt, cố ý làm ra vẻ đang hồi tưởng, sau đó lại giống như đang say đắm, liên tục gật gù đắc ý “tuyệt đến nỗi không thể nào tả nổi, tuyệt đến nỗi không thể nào tả nổi!”. Tôi nói hay đến nỗi Đại T cũng suy nghĩ miên man và cũng không ngớt ngưỡng mộ. Nhìn Đại T đang mơ mơ màng màng nghĩ tới Uyển Nghi với ý đồ dâm dục, tôi chỉ thẳng vào mặt Đại T rồi hét lên: “Đồ xấu xa, phàm tục! Phàm tục tới nỗi không thể chịu được!”

Nói tới nỗi Đại T cũng cảm thấy xấu hổ vô cùng.

Thực ra, tôi và Uyển Nghi còn chưa nắm tay nhau.

Tuy nhiên, nắm tay, ôm hôn đều là những chuyện đương nhiên sẽ xảy ra. Năm ngoái, khi kỳ nghỉ đông vừa kết thúc, tôi đã đặt một nụ hôn với nỗi buồn đau canh cánh trong lòng lên đôi môi người đẹp Uyển Nghi, chính thức xác định mối quan hệ tình ái giữa hai người.

Vì Uyển Nghi là một cô gái có tư tưởng truyền thống nên cô ấy nhất quyết không cho phép tôi có những hành động đi xa hơn nữa trước khi kết hôn, thậm chí cả chuyện nghĩ đến thôi cũng không được phép. Vì vậy, dù có những lúc, tôi bị cô ấy làm cho xuân tình dào dạt cũng chỉ còn cách cố gắng kiềm chế lại. Tuy nhiên, đối với một tiên nữ thánh thiện như vậy, dường như sự chịu đựng đó là đương nhiên và cũng là can tâm tình nguyện.

Tôi cũng chưa từng nói với Uyển Nghi những câu yêu thương, ái mộ. Tôi cảm thấy nói ra những lời ấy thật kỳ cục. Uyển Nghi cũng không suốt ngày nhõng nhẽo bên tôi, nói những lời đường mật không thật lòng giống như những cô gái dung tục khác.

Sau lần khẳng định đó, mối quan hệ của chúng tôi luôn giống như nước suối trong chảy trên đá, dòng nhỏ chảy dài.

Có người nói, tình yêu giống như món đồ uống, nước lọc mặc dù không có mùi vị nhưng lại không thể thiếu nó; rượu ngon mặc dù rất hấp dẫn nhưng uống lâu sẽ sinh bệnh, cuồng nhiệt quá sẽ có hại đến sức khỏe.

Uyển Nghi chính là nước lọc. Tôi chưa từng nghĩ tới chuyện sẽ rời xa cô ấy. Ánh mắt mà cô ấy dành cho tôi luôn rất yên bình. Tôi thậm chí đã từng mơ ước, sau này sẽ kết hôn rồi sinh con đẻ cái với Uyển Nghi, cùng cô ấy sống một cuộc đời bình yên…

Tất nhiên, suy nghĩ đó xuất hiện trước khi tôi gặp Mạt Mạt.

Mạt Mạt là rượu, ngọt ngào, thơm lừng, có lúc nóng bỏng, có lúc lại hiền hòa. Ban đầu thầm kín, lâu dần thành nghiện, như gần mà lại như xa, muốn ngừng cũng không xong. Đó là khoảng thời gian không biết đến sự trân trọng, là những ngày tháng ngông cuồng của tuổi trẻ. Lúc bấy giờ, chúng tôi luôn cho rằng, yêu là phải mãnh liệt, phải hào phóng, phải dữ dội, và rằng cảm xúc mới thay thế tình yêu cũ cũng chỉ là chuyện thường tình.

Lúc bấy giờ, cả hai chúng tôi đều nhìn cuộc đời bằng những kiến thức nông cạn nhưng lại cứ cho rằng mình hiểu biết tất cả. Mỗi khi ngước lên bầu trời, dương dương tự đắc mà tự nhận mình thanh cao.