Trong mắt Doãn Kiếm Lan, những ánh mắt bao vây bà chỉ toàn là sự ngưỡng mộ. Là một trong những người giàu có nhất thành phố, bà cảm thấy ngoại trừ mặt trăng treo trên trời thì những thứ khác mà một người phàm muốn có, bà đều đã có đủ: Một ông chồng kiệt xuất, hai đứa con giỏi giang, một khoản tài sản đủ cho cả gia đình họ, thậm chí là đời sau ăn không hết, điều đó khiến Doãn Kiếm Lan mỗi lần nghĩ tới đều như được ngâm mình trong chất nước mật ong ngọt ngào sóng sánh, ngọt từ đầu đến chân, từ trong ra ngoài.
Đương nhiên sự ngọt ngào, sung sướng này không phải từ trên trời rơi xuống mà do bà và Tạ Chí Viễn vất vả gây dựng từ hai bàn tay trắng.
Nhớ lại năm xưa họ là những người đầu tiên của thành phố này ăn “tôm hùm” – vứt bỏ công việc trong cơ quan nhà nước của mình, quyết định ra ngoài kinh doanh, những người xung quanh đều nhìn vợ chồng họ bằng con mắt chế giễu và nhạo báng, cứ như thể họ không phải là công chức nhà nước mà giống như các bệnh nhân tâm thần. Những hiểu lầm trong giới chính trị và những khó khăn trong thương trường khiến họ cũng từng nghi ngờ rằng, liệu quyết định của mình có sai lầm hay không. Ai cũng biết, trước khi bỏ ra kinh doanh, Tạ Chí Viễn là Thư ký Đoàn ủy thành phố, còn bà là kế toán của Cục Tài chính thành phố, hai nghề nghiệp này không chỉ vào năm 1986 mà ngay cả hiện nay cũng là hai nghề “hot”.
Doãn Kiếm Lan khi đó hai lăm tuổi, con trai Tạ Siêu Phàm vừa tròn mười tháng. Hai vợ chồng họ nhờ sự giúp đỡ của một người bà con ở nước ngoài, mở một xưởng thép tư nhân đầu tiên trong thành phố, cũng nhiều lần thành công rồi thất bại, cuối cùng đã xây dựng được một công ty tư nhân nổi tiếng.
Ban đầu, vì giúp đỡ cho chồng, Doãn Kiếm Lan nghiến răng gửi con trai về quê nhờ mẹ chồng chăm giúp, bà vốn tưởng rằng thời gian lập nghiệp chỉ mất tầm ba đến năm năm, khi đó con trai cũng tới tuổi đi học, bà sẽ đón con về thành phố, nhưng không ngờ chớp mắt đã tám năm trôi qua, nếu không phải vì bà bất ngờ mang thai, sinh ra Tạ Tiểu Dục ngoài kế hoạch thì kế hoạch đón con trai về cũng đã không bị kéo dài vô thời hạn. Trong công xưởng luôn có việc để bận rộn, luôn có nhiều khó khăn cần vượt qua, luôn khiến bà cảm thấy không được ngơi tay, cho tới khi chồng bà nhờ các mối quan hệ, xin cho bà một giấy chứng nhận sắp sinh, bà mới nghiến răng rời khỏi xưởng thép, trở thành một người phụ nữ của gia đình.
Doãn Kiếm Lan hiểu rõ hơn bất cứ người nào khác, cuộc đời luôn có được có mất, ví dụ như sản nghiệp của gia đình bà ngày hôm nay được đổi lại bằng tiền đồ chính trị của chồng bà và một công việc ổn định của bà, đương nhiên đây chỉ là những được mất mà người ngoài có thể nhìn thấy, được nhiều hay mất nhiều thì gã ngốc cũng có thể tính ra được. Nhưng tận trong thâm tâm mình, bà còn một khoản được mất nữa mà người ngoài không ai biết, mỗi lần nhớ tới điều này, trái tim Doãn Kiếm Lan lại thấy âm ỉ nhói đau, khiến một người đàn bà từng làm kế toán ở Cục Tài chính và làm kế toán cho xưởng thép mỗi lần tính lại đều không thể tính ra rốt cuộc ai mất nhiều, ai mất ít?
Con trai bà, Tạ Siêu Phàm tới năm tám tuổi được đón về ở với bố mẹ, Doãn Kiếm Lan không ngờ niềm vui được đoàn tụ nhanh chóng bị thay thế bằng những lo lắng và thương tâm vô cùng tận. Siêu Phàm đã sống cùng ông bà nội một khoảng thời gian quá dài nên trong cái đầu óc bé nhỏ của cậu, bố mẹ trở thành một cụm từ thay thế cho vợ chồng Doãn Kiếm Lan, cũng giống như khi người khác gọi tên của họ, chẳng có chút ý nghĩa gì. Lúc mới về, ăn cơm tối xong là cậu lại khóc đòi về nhà, mà cái nhà này không phải là căn nhà rộng lớn bố mẹ cậu vất vả tạo nên, nhà mà cậu nói là căn nhà cũ kỹ của ông bà nội ở quê. Ban đầu, vợ chồng Doãn Kiếm Lan còn kiên nhẫn dỗ dành con, ngoài mặt, cậu cũng tỏ ra nghe lời họ, nhưng vào một đêm trời tối đen như mực, cậu lén mở cửa rồi chạy ra ngoài, nếu không phải vì bà giúp việc ngủ không ngon, nghe thấy tiếng mở cửa thì hậu quả đúng là không thể lường trước được. Thấy vậy, chồng bà bèn bàn với Doãn Kiếm Lan là đón bố mẹ lên ở cùng, ông còn chưa nói xong, bà đã bịt miệng hỏi ông có biết trẻ con khi cai sữa sợ nhất điều gì không? Chồng bà không hiểu đứa con trai tám tuổi đã quen sống cùng ông bà nội, khó tránh một chút nhớ nhung, có liên quan gì với việc cai sữa cho con? Doãn Kiếm Lan nói:
- Con nhà người khác cả một đời chỉ cần cai sữa một lần, Siêu Phàm nhà mình thì cần hai lần, nói không chừng lần cai sữa này còn đau đớn hơn lần trước, cho dù muốn đón bố mẹ lên cũng phải chờ khi tình cảm của nó dành cho ông bà đã nhạt bớt, nếu không cứ dùng dằng mãi thì con trai mình càng đau khổ hơn thôi.
Bà đã nói vậy thì chồng bà cũng không còn ý kiến gì nữa, ông luôn tuân thủ với tôn chỉ, vợ đã chấp nhận ở nhà thì mọi việc trong gia đình, ông để bà làm chủ.
Sau lần đó, Doãn Kiếm Lan ru con gái ngủ xong là chuyển sang phòng của con trai ngủ cùng. Bà thử ôm cậu con trai vào lòng như cách mình vẫn ôm cô con gái một tuổi, bà hy vọng bà sẽ bù đắp cho con trai những gì bà còn thiếu của cậu trước kia, để cậu cảm nhận được sự ấm áp và yên bình của tình mẫu tử, nhưng bà không ngờ mặc dù con trai rất ngoan ngoãn, đầu và chân vẫn dựa sát vào bà, nhưng lồng ngực nhỏ bé của cậu luôn cách bà một khoảng cách cho dù rất nhỏ. Lúc đầu, Doãn Kiếm Lan còn tưởng rằng đó là tư thế ngủ quen thuộc của con trai, có một lần, ngủ tới nửa đêm, nó lăn xuống khỏi cái giường rộng hai mét. Trong tiếng khóc đau đớn của con trai, Doãn Kiếm Lan cũng hoàn toàn tuyệt vọng, con trai bà chỉ gần gũi bà về cơ thể, nhưng trái tim cậu bé chưa bao giờ ở gần bà, cậu nói mùi trên cơ thể bà không giống mùi của bà nội, mùi của bà khiến cậu không ngủ được.
Vốn tưởng rằng cái gì đã mất cũng có thể bù đắp được, nhưng giờ thì Doãn Kiếm Lan hiểu rằng, cho dù bà nỗ lực như thế nào thì cả đời này bà cũng không thể nào khao khát được gần gũi, thân mật với con trai. Tám năm, người Trung Quốc đã đánh đuổi được giặt Nhật, tám năm, Doãn Kiếm Lan và chồng đã trở thành một cặp vợ chồng giàu có nhất nhì thành phố và tám năm cũng đủ để xây nên một bức tường đồng vững chãi ngăn cản bà bước chân vào thế giới riêng của con trai.
Chuyện gì cũng có hai mặt của nó, trong chuyện này, khi Doãn Kiếm Lan đã đánh mất niềm hy vọng gần gũi với con trai thì đồng thời bà cũng phát hiện ra, con trai mình hoàn toàn khác với những cậu bé con nhà giàu được cha mẹ nuông chiều khác, ở cậu không có cái vẻ trẻ con hư hỏng mà là sự chững chạc, khiêm nhường, luôn luôn là một học sinh ngoan trong mắt các thầy cô giáo từ tiểu học, cấp hai cho tới lên cấp ba. Cậu hoàn toàn khác với cô em gái Tiểu Dục, đanh đá, ích kỷ, trong cái đầu nhỏ của cô bé ngoài ăn mặc ra thì chỉ còn chơi. Nghĩ tới đây, Doãn Kiếm Lan lại thấy được an ủi đôi chút, mặc dù Siêu Phàm không thể trở thành một người con trai thân thiết với bà, nhưng ít nhất cậu cũng là một chàng trai biết điều, sau này bước chân vào xã hội, chắc chắn cậu sẽ gặt hái được nhiều thành tích. Bà luôn tin tưởng vào điều này.
Nhưng điều mà bà không ngờ tới là niềm tin này lại bị đánh đổ không thương tiếc, không có bất cứ dấu hiệu gì ngay trước khi con trai thi đại học. Nó giống như một lâu đài cát trên mặt biển, những con sóng vô thanh ập đến cuốn phăng tòa lâu đài như thể nó chưa từng tồn tại. Bà không thể để mặc việc này, đó không phải là tác phong của Doãn Kiếm Lan, nước nhà lâm nguy luôn phải có một người đứng lên, ở nhà cũng vậy, cái gia đình mà bà đã cùng chồng xây dựng, cái gia đình luôn nhận được nhiều ánh mắt ngưỡng mộ và đố kỵ của người khác nay gặp nguy hiểm, chắc chắn bà sẽ là người đứng ra giải quyết đầu tiên.
Bà tìm điện thoại liên hệ của giáo viên chủ nhiệm trong di động của con trai, sau khi đã suy nghĩ kỹ càng, bà quay số.
❀
Ngô Lệ Hồng đặt cẩn thận mẻ cá nướng bốc khói nghi ngút cuối cùng xong, tới bên vòi nước rửa tay, sau đó đi tới trước cái bàn gỗ dầu mỗ, cũ kỹ, không nhìn ra màu sắc gì, kéo ngăn kéo đựng tiền ra, nhiệt tình chào hỏi các khách hàng tới tiệm:
- Chị à, chị muốn ăn gì?
- Chào anh, cá nướng hôm nay giảm giá đặt biệt, anh có muốn nếm thử không?
Tiệm ăn Mỹ Liêm này là do Ngô Lệ Hồng sau khi bị thất nghiệp ở xưởng dệt cùng người bạn Liễu Thúy Hoa hợp tác, thuê một căn nhà nhỏ rồi cùng mở cửa hàng này ra. Mấy năm nay, hai người đàn bà đã ngoài bốn mươi, gần năm mươi thức khuya dậy sớm, biến cái tiệm ăn nhỏ này trở nên nổi tiếng xa gần, những món ăn thường ngày được họ làm y như cái tên của tiệm ăn, vừa ngon vừa rẻ, lại còn rất sạch sẽ. Lúc đầu chỉ có vài người sống gần đó và nhân viên ở những cửa hàng bên cạnh sang ăn, bây giờ ngay cả một công ty điện tử lớn cũng đặt cơm hộp ở chỗ họ, điều này khiến Ngô Lệ Hồng và Liễu Thúy Hoa vừa mừng vừa lo, phải vất vả lắm mới đáp ứng được yêu cầu của khách hàng. Liễu Thúy Hoa nói, nếu còn cơ quan nào đặt cơm ở đây thì cái quán ăn này khéo không dám mở ra nữa. Ngô Lệ Hồng nói:
- Việc đó thì đơn giản. Nếu có thêm khách hàng, chúng mình thuê một cái nhà to hơn, biến tiệm ăn thành công ty cơm hộp, tới lúc đó tôi là bà chủ, cô là bà chủ thứ hai.
Liễu Thúy Hoa cười tới mức không đứng thẳng lên được, chỉ Ngô Lệ Hồng nói:
- Thật phí công chị ngủ với ông Lâm bao nhiêu năm, chẳng ảnh hưởng được chút tế bào văn hóa nào cả, cái gì mà bà chủ với bà chủ thứ hai, phải gọi là tổng giám đốc và phó tổng giám đốc mới đúng chứ.
Ngô Lệ Hồng lườm Liễu Thúy Hoa:
- Cô đừng có nhắc tới ông ta, cứ nhắc tới là tôi thấy ngấy như phải uống mỡ lợn vậy.
Liễu Thúy Hoa đâu quan tâm tới chuyện Ngô Lệ Hồng ngấy hay không, vẫn thích nói gì thì nói tiếp. Người làm ở xưởng dệt có ai mà không biết cái tật này của Liễu Thúy Hoa, bà muốn nói mà không cho bà nói thì chẳng khác nào muốn bà chết cả, cho dù người khác có muốn nghe hay không, bà cứ được nói là thấy sướng miệng rồi. Liễu Thúy Hoa nói:
- Ngấy cái gì? Chị đã ly hôn với lão ta bốn năm rồi, còn ghét gì người ta nữa? Mà chúng mình làm được tới hôm nay, khiến cái tiệm ăn này thành công như thế cũng phải cảm ơn người ta năm xưa cho chị một món, nếu không bây giờ cùng lắm chị chỉ là một nhân viên thất nghiệp mỗi tháng được hưởng vài trăm tệ tiền trợ cấp của chính phủ.
Ngô Lệ Hồng không phản bác lại, bà biết càng phản bác thì Liễu Thúy Hoa sẽ càng nói nhiều, thôi thì cứ mặc cho bạn nói, nói chán rồi thì tự khắc sẽ ngậm miệng.
Năm xưa, Ngô Lệ Hồng quen với ông Lâm là do vợ của Tổng biên tập làm mối, vợ của Tổng biên tập là dì họ xa của Ngô Lệ Hồng, còn ông Lâm khi còn trẻ, tốt nghiệp khoa Văn trường Trung cấp Sư phạm được phân tới tòa soạn làm việc, ngoại hình nhìn cũng khá, làm việc thì nhanh nhẹn, người dượng họ xa khi đó vẫn còn là một biên tập viên quèn, chuyên đi sưu tầm tài liệu, có được một trợ thủ đắc lực như vậy, ông rất vui, cũng may nhà Tiểu Lâm ở nông thôn, không thường xuyên về quê nên mỗi cuối tuần đều bị ông chú dượng gọi tới nhà. Tiểu Lâm không những viết văn tốt mà lại là người chăm chỉ, làm việc gì cũng xung phong đầu tiên, ông chú dượng thấy vậy thì thích lắm, bèn giới thiệu anh cho cô gái Ngô Lệ Hồng khi đó đang làm việc ở xưởng dệt trong thành phố. Khi đó Ngô Lệ Hồng mặc dù tốt nghiệp cấp ba, không thi đỗ đại học nhưng dù sao cũng có hộ khẩu thành phố, ngoại hình không xinh đẹp lắm nhưng cũng không đến nỗi nào, Tiểu Lâm biết mình là một thằng nhãi nghèo đến từ nhà quê, muốn đứng vững ở thành phố này thì ngoài việc tìm được một chỗ dựa trong công việc, còn phải có một mái ấm thuộc về mình thì mới ổn. Còn về tình yêu, Tiểu Lâm cảm thấy nó giống như những vì sao trên trời, ngẩng đầu lên nhìn thì được, nếu muốn nắm vào trong tay thì chẳng khác nào nằm mơ giữa ban ngày.
Một người thì muốn mau chóng ổn định cuộc sống, một người thì dưới sự đốc thúc của người dì họ xa, cảm giác như mình đang vớt lấy cọng cỏ cuối cùng mang lại hạnh phúc, Ngô Lệ Hồng và Tiểu Lâm yêu nhau đúng ba tháng, đến cuối năm là tổ chức đám cưới. Một năm sau, Lâm Đan Phong ra đời. Đó là năm 1985, Ngô Lệ Hồng hai tư tuổi, Tiểu Lâm hai lăm.
Một bà mẹ hai tư tuổi thường không thể hiểu được vai trò của mình khi đứng trước cô con gái mới ra đời, lúc nào Lâm Đan Phong khóc, cho dù đang bận việc gì, Ngô Lệ Hồng cũng bỏ lại để chạy tới bên con gái, nựng nịu:
- Đừng khóc, đừng khóc, chị bế em.
Khi Lâm Đan Phong gắt ngủ, bà thường ôm con dỗ:
- Cục cưng ngoan, chị hát cho em nghe.
Lúc ở nhà không có ai, Ngô Lệ Hồng không thể ý thức được rằng mình đang xưng hô lộn xộn. Có một lần, Tiểu Lâm vừa đi làm về nghe thấy, hỏi bà đang nói chuyện với ai? Ngô Lệ Hồng lúc này mới sực tỉnh, thì ra trong đầu mình vẫn chưa hề có khái niệm làm mẹ, trong tiềm ý thức của mình, vẫn coi con gái như là em gái. Đêm hôm đó, dỗ con gái ngủ xong, Tiểu Lâm phân tích một hồi tâm lý của vợ, những danh từ thuật ngữ khó hiểu khiến Ngô Lệ Hồng thấy đau đầu, chóng mặt, bà chỉ nhớ câu nói cuối cùng của Tiểu Lâm, đó là sau khi Tiểu Lâm làm xong chuyện đó, ôm bà nói:
- Hồng, em làm anh đau lòng quá, vẫn chưa chuẩn bị để làm mẹ mà đã phải vì anh sinh một đứa con, cả đời này nhất định anh sẽ yêu thương em, nếu không anh không bằng con chó.
Bốn năm trước, khi ông Lâm đòi ly hôn, Ngô Lệ Hồng chửi ông không bằng một con chó, khi bắt ông nhắc lại lời mà ông nói ngày trước, ông Lâm nói:
- Năm xưa cô không phân biệt được thế nào là mẹ, thế nào là chị, tôi nể tình cô còn trẻ, nhưng hai mươi năm sau, cô không phân biệt được thế nào là vợ, thế nào là bảo mẫu, vậy thì không thể trách tôi được. – Ông Lâm cảm thấy đức tính hiền lành, chăm chỉ của bà chỉ cần bỏ tiền ra để thuê một người bảo mẫu là được, còn sự tâm đầu ý hợp của một người vợ thì không phải cứ bỏ tiền ra là mua được.
Cãi nhau suốt một năm trời, tới năm con gái học lớp chín thì Ngô Lệ Hồng ly hôn với Phó tổng biên tập Lâm. Khi đó ông chú dượng xa làm Tổng biên tập đã đến tuổi về hưu, ông Lâm một lòng hy vọng mình có thể ngồi lên cái ghế Tổng biên tập, ai ngờ Phòng tuyên truyền của Thị ủy lại cử một phó phòng thường vụ tới nhậm chức Tổng biên tập, ông Lâm chẳng còn hy vọng thăng chức nên càng đẩy nhanh tốc độ ly hôn, nhà và con đều cho Ngô Lệ Hồng, bản thân ông dọn ra khỏi nhà, thái độ kiên quyết và dứt khoát của ông theo cách nói của người chú dượng thì là “cùng đường bí lối”, còn theo cách nói của bà dì thì là “cùng hung cực ác”.
Một năm sau, ông Lâm kết hôn với người vợ thứ hai. Nhà mới là một căn nhà rộng rãi với hai phòng khách, ba phòng ngủ và hai nhà vệ sinh, tổng cộng 160m2, trang trí vô cùng xa hoa, vợ mới của ông Lâm cũng đi một chiếc BMW màu đỏ.
Người dì họ và ông chú dượng nghe những đồng nghiệp tham dự lễ cưới về kể chuyện, huyết áp tăng vọt lên tới 180, lúc này mới biết ông Lâm “cùng đường” và “cực ác” không hề nghèo khó chút nào, người nghèo là cô cháu gái họ, Ngô Lệ Hồng, phải nuôi con không nói làm gì, bản thân thì thất nghiệp, ngoài mặt thì nhường căn hộ chung cư mà ông Lâm được phân khi làm phó tổng biên tập cho hai mẹ con Ngô Lệ Hồng, nhưng thực ra thì ông ta đã mang đi mọi tiền bạc trong nhà.
Người dì họ và chồng mình quyết tâm giúp Ngô Lệ Hồng kiện ông Lâm ra tòa, nhưng không ngờ Ngô Lệ Hồng nói, Tiểu Phong sắp thi vào cấp ba rồi, bà không muốn vì chút tiền này mà có tranh chấp gì với ông Lâm, chỉ cần hai mẹ con bà có chỗ để ở, con gái yên tâm học tập và trưởng thành là bà đã mãn nguyện rồi.
Hai vợ chồng người dì thấy bà có thái độ như vậy thì cũng chẳng buồn quan tâm nữa.
Bốn năm rồi, Ngô Lệ Hồng một mình nuôi cô con gái ngoan ngoãn đi tới ngày hôm nay, hơn nữa càng ngày hai mẹ con lại càng tốt hơn.
❀
Doãn Kiếm Lan đỗ xe lại bên đường, kiễng chân đi qua vũng nước đọng, đi về phía tiệm ăn.
- Chào chị, chị mua gì? Đồ ăn ở chỗ chúng tôi vừa ngon vừa rẻ, đảm bảo chị ăn rồi lại muốn ăn nữa. – Ngô Lệ Hồng nhiệt tình chào khách.
Doãn Kiếm Lan nhìn Ngô Lệ Hồng đứng trước mặt, nhìn bộ quần áo đầu bếp của bà, đôi bàn tay thô ráp cùng với khuôn mặt già trước tuổi, thực sự không dám tưởng tượng bố mẹ vợ tương lai của con trai mình lại có dáng vẻ như thế này.
Ngô Lệ Hồng nhìn người đàn bà bước xuống từ chiếc xe BMW dường như không chú ý tới lời mời của mình, không biết một người đàn bà có thân phận cao quý như thế tới tiệm ăn của mình để làm gì?
Liễu Thúy Hoa là người nhanh nhẹn, nhận ra người đàn bà này tới không phải có ý tốt, bèn đưa tay ra, nói với Doãn Kiếm Lan:
- Thưa quý khách, chị không mua gì thì đứng sang một bên, cẩn thận kẻo thức ăn làm hỏng quần áo của chị thì thu nhập cả tháng của chúng tôi cũng không đền được đâu.
Ngô Lệ Hồng kéo Liễu Thúy Hoa, ra hiệu bảo bạn phải có thiện chí một chút.
Doãn Kiếm Lan nói:
- Ngô Lệ Hồng, thức ăn chị làm có cho không tôi cũng không thèm ăn, tôi tới là để nói với chị, đừng có từ sáng tới tối chỉ biết nấu cơm, quản lý con gái mình đi, đừng để nó mới tí tuổi đầu không chịu học hành gì, cứ bám lấy con trai tôi. Chị có biết còn mấy tháng nữa là thi đại học rồi không? Con gái chị không tập trung học hành, tốt nghiệp xong nối nghiệp chị cũng chẳng sao, nhưng con trai tôi còn phải làm việc lớn.
Khuôn mặt khắc khổ của Ngô Lệ Hồng lúc đỏ lúc trắng, không biết phải nói lại như thế nào.
Liễu Thúy Hoa thấy ngứa mắt, múc một muôi thịt kho ra, hất về phía Doãn Kiếm Lan:
- Con đàn bà này ăn mặc thì cũng ra dáng mà sao nói chẳng có chút lý lẽ gì thế? Chị không ở nhà quản lý con trai chị, chạy tới đây bắt nạt chị tôi phải không? Chị có đi không hả? Không đi tôi sẽ bắt chị cả đời phải nhớ mùi thịt kho ở đây!
Liễu Thúy Hoa nói rồi đưa cái thìa dài đầy dầu mỡ lên dí sát vào mũi Doãn Kiếm Lan.
Doãn Kiếm Lan vội vàng lùi lại phía sau, bộ quần áo bà đang mặc là năm ngoái chồng bà đi Hồng Kông, đích thân chọn cho bà, là mẫu thời trang thu đông của Doland, chiếc áo cổ gấp màu ngó sen cộng với chiếc váy dài cùng màu, chất vải mềm mại, lịch sự và trang nhã, Hạ Thu Đông lần đầu tiên nhìn thấy bà mặc bộ quần áo này đã thích đến phát điên, bắt chồng đi khắp các cửa hàng quần áo nổi tiếng của Bắc Kinh mà không mua được bộ giống như thế chứ đừng nói là mua được một bộ của đúng hãng Doland sản xuất.
Nhìn đám người ở tiệm thuốc lá, cửa hàng kem, cửa hàng rau sạch ở gần đó tíu tít ngó đầu ra xem đánh nhau như ong bu vào mật, Doãn Kiếm Lan biết cho dù ăn mặc có cao quý đến đâu thì nơi này cũng không phải là địa bàn của mình. Hảo hán không chịu thiệt trước mặt, bà ấn điều khiển từ xa cái ô tô, ngồi vào trong xe, hạ kính cửa xe xuống, nói với Ngô Lệ Hồng:
- Mẹ nào con nấy! Tôi cảnh cáo chị, con gái của chị mà còn bám lấy con trai tôi thì tôi sẽ khiến cái tiệm ăn nhỏ của chị phải đóng cửa, nếu không tin thì cứ chờ mà xem!
Liễu Thúy Hoa giận quá, chửi đuổi theo mấy câu, còn vung cái muôi lên, mấy miếng thịt kho đập lên xe Doãn Kiếm Lan. Doãn Kiếm Lan còn cố ý đạp mạnh ga, bánh xe lao mạnh khiến vũng nước bẩn dưới đường bắn lên tung tóe, dính đầy vào người Liễu Thúy Hoa.
Ông chủ tiệm thuốc lá với biệt danh “Vạn sự thông”, chuyện phố phường, chuyện nhà này nhà khác, không có chuyện gì là không biết. Ông đi về phía tiệm ăn, nói với Ngô Lệ Hồng lúc này vẫn chưa hoàn hồn lại:
- Ai dà, cái cửa hàng của chị dạo này sao mà “hot” thế? Chị nói đi, chị đắc tội ai mà không được, sao lại đắc tội một người giàu có như thế? Chị không xem tivi tối qua phải không, thị trưởng còn dẫn người tới tham quan xưởng gang thép của người ta nữa cơ, chồng bà ta tên là Tạ Chí Viễn, còn bà ta tên là Doãn Kiếm Lan. Bà ta bảo sẽ khiến cái tiệm ăn nhỏ của chị đóng cửa thì sẽ…
“Vạn sự thông” nhấc chân dẫm chết một con kiến, những người đứng xem xung quanh cười ồ lên. “Vạn sự thông” lại nói:
- Nói đi thì phải nói lại, con gái chị mà trèo được vào nhà người ta thì chị chẳng cần phải mở tiệm ăn nữa, có ngốc cũng biết là cái nào lợi hơn!
Liễu Thúy Hoa nhấc cái muôi lên, huơ huơ về phía “Vạn sự thông”, chửi:
- Thích chết hả, muôi của tôi không đánh trúng bà ta, nhưng muốn đánh ông thì dễ lắm đấy!
“Vạn sự thông” vội vàng biến về cửa hàng của mình, những người tới xem cũng tản về chỗ mình.
Nước mắt Ngô Lệ Hồng lã chã rơi xuống, bà không còn nghe thấy những lời an ủi của Liễu Thúy Hoa, bà có thể chịu khổ chịu mệt, nhưng không chịu được sự sỉ nhục của người khác, càng không thể chịu được khi nghe người khác mắng chửi con gái mình, phải biết rằng con gái chính là hy vọng nửa đời sau của bà, là toàn bộ ý nghĩa cuộc sống của bà. Sở dĩ bà không đi tìm chồng cũ đòi tiền, không tranh giành phần tài sản vốn dĩ thuộc về mình là vì bà không muốn nghe ông ta sỉ nhục bà bằng những từ ngữ văn hóa mà bà nghe không hiểu, nhưng không ngờ, cô con gái bà cưng như bảo bối, mà bà gửi gắm toàn bộ tâm huyết của mình lại bị người ta sỉ nhục một cách ác độc như thế.
Cũng may đã tới giờ đóng cửa, Ngô Lệ Hồng và Liễu Thúy Hoa chia tay nhau xong bèn đạp xe tới thẳng trường Nhất Trung, ký túc xá của con gái một tháng chỉ cho nghỉ một lần, Ngô Lệ Hồng lúc này không thể chờ tới cuối tuần được nữa.
❀
Lúc Ngô Lệ Hồng tới trường tìm con gái, Doãn Kiếm Lan đang cùng Hạ Thu Đông ngồi trong quán trà ăn bánh bí ngô, bát canh ngân nhĩ và mấy món thức ăn đơn giản, kể cho bạn nghe việc bà đi tìm Ngô Lệ Hồng.
Chồng Hạ Thu Đông, Trần Tự Cường năm kia mới được cất nhắc lên làm Phó giám đốc ngân hàng thương nghiệp thành phố, Hạ Thu Đông thì làm việc ở phòng nghiên cứu kịch nghệ thuộc Cục văn hóa thành phố, phụ trách công việc sắp xếp hồ sơ, Doãn Kiếm Lan trước khi chuyển nhà là hàng xóm của nhà Hạ Thu Đông. Con trai Hạ Thu Đông, Trần Thần, sinh sau con trai Doãn Kiếm Lan, Tạ Siêu Phàm nửa năm, khi đón cậu con trai tám tuổi từ quê ra, vì sợ con không theo được chương trình học thí điểm ở thành phố, Doãn Kiếm Lan cho con học lại một năm, khi đó Trần Thần cũng mới nhập học, nếu không phải hai cậu bé chơi thân với nhau thì con trai bà cũng không nhanh chóng thích nghi với cuộc sống ở thành phố nhanh như thế. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến Doãn Kiếm Lan mặc dù đã chuyển nhà nhưng vẫn không cắt đứt quan hệ với Hạ Thu Đông.
Hạ Thu Đông vốn dĩ xinh đẹp, lại thích làm dáng, giỏi giao tiếp hơn Doãn Kiếm Lan, lúc nào cũng theo đuổi mốt thời thượng, chồng Doãn Kiếm Lan, Tạ Chí Viễn thường đùa bà rằng:
- Cô nói xem một năm có bốn mùa thì cô đã chiếm mất ba mùa, thế mà còn đòi lấy nốt cái mùa còn lại, những gì mình có thì chẳng trân trọng, lúc nào cũng thích theo đuổi mấy cái vớ vẩn, gọi cô là “Thiếu Nhất Xuân” rất đúng, cái tên đó mới hợp với người.
Người đời chỉ biết có cách nói văn hay như người chứ không ai nói là tên hợp với người. Hạ Thu Đông chính là một ví dụ điển hình. Ví dụ con người có thất tình lục dục, hỷ và nộ, ái và lạc là hai thái cực của nhau, từ hỷ tới nộ, từ ái tới lạc, người bình thường đều phải có một khoảng quá độ, nhưng ở Hạ Thu Đông lại không cần quá trình quá độ này, ba giây trước còn đang khóc, ba giây sau bà đã có thể cười được, khiến Doãn Kiếm Lan thường mắng bà là “không đứng đắn”.
Đối với việc gì, Hạ Thu Đông cũng chỉ nhiệt tình được không quá ba giây, có tính cả thèm chóng chán.
Thông thường, với tính cách của Doãn Kiếm Lan thì sẽ không thích chơi với những người như Hạ Thu Đông, nhưng từ sau khi quyết định nghỉ việc ở nhà làm một người phụ nữ nội trợ, phạm vi giao tiếp của Doãn Kiếm Lan đã bị thu hẹp lại rất nhiều, khi người khác đi làm bận rộn thì Doãn Kiếm Lan lại rảnh rang, rảnh rang tới mức thấy cuộc sống của mình thật vô vị, đương nhiên bà sẽ cần một vài người bạn để giết thời giờ, mà người bạn đó không những phải có thời gian để đi chơi với bà mà cũng phải nói chuyện hợp. Mặc dù Hạ Thu Đông không thực sự phù hợp với những điều kiện này nhưng dù sao cũng tốt hơn những người khác rất nhiều. Thứ nhất, hai nhà ngày xưa từng là hàng xóm, đều từ hai bàn tay trắng mà làm nên của cải như ngày hôm nay, nhà ai có mấy cái bát, nhà ai có mấy vết vá trên cái quần đều biết rõ như trong lòng bàn tay. Thứ hai, con trai hai nhà lại là bạn học, bạn chơi, chỉ riêng điều đó thôi cũng đủ để họ có đề tài mà nói chuyện với nhau. Thứ ba chính là Hạ Thu Đông còn nhiều thời gian rảnh hơn cả Doãn Kiếm Lan. Ai mà không biết phòng văn hóa mấy năm nay làm ăn không tốt lắm, phòng nghiên cứu kịch nghệ của Hạ Thu Đông từ trước tới nay cũng không quy định phải tới tận nơi làm việc, một tuần chỉ cần ba lần tới cơ quan, nghe chủ nhiệm thông báo vài tình hình, đồng nghiệp trao đổi với nhau vài câu là giải tán. Dùng cách nói của chủ nhiệm phòng nghiên cứu kịch nghệ thì mấy năm gần đây, nơi nào trong thành phố cũng phát triển, chỉ có nơi này là càng ngày càng lạc hậu. Nhân viên nghiệp vụ không có việc làm, hồ sơ tài liệu vốn dĩ đã ít lại càng ít hơn, Hạ Thu Đông lại càng thêm rảnh rỗi.
Với ba điều này, hai con người có tính cách hoàn toàn khác biệt nhau là Doãn Kiếm Lan và Hạ Thu Đông trở thành hai người bạn tốt nhất để cùng nhau giết thời giờ.
Hạ Thu Đông còn chưa nghe Doãn Kiếm Lan kể xong đã kinh ngạc kêu lên:
- Chị đi tìm Ngô Lệ Hồng rồi sao? Con gái bà ta tên là Lâm cái gì đó?
- Lâm Đan Phong. – Doãn Kiếm Lan không hiểu tại sao Hạ Thu Đông lại có thái độ như thế.
- Đúng rồi, đúng rồi! Đúng là con gái của ông Lâm, con trai chúng ta có phải độc thân cả đời cũng không thể cưới một đứa con gái nhà như thế! Mẹ nó mở một cửa hàng ăn đối diện Hội quán phụ nữ Giang Nam, mấy ngày trước tôi còn thấy Lâm Đan Phong ở đó bán hàng giúp mẹ, chiều cao trung bình, khuôn mặt cũng không xinh đẹp, làm sao xứng với Siêu Phàm nhà chị!
Doãn Kiếm Lan ngồi thẳng lên, bà gọi điện thoại cho giáo viên chủ nhiệm của con trai để hỏi địa chỉ của mẹ Lâm Đan Phong, Ngô Lệ Hồng, sau đó lại nghe Liễu Thúy Hoa một lời hai lời đều gọi là chị Ngô nên mới xác định đúng là người mình cần tìm, còn trước đó, bà hoàn toàn không biết gì về gia đình Lâm Đan Phong.
- Tôi với bố nó cùng làm ở sở văn hóa, bố nó là Phó tổng biên tập tòa soạn báo, mới được mấy năm thôi. Ba, bốn năm trước bố mẹ nó ly hôn. Ông ta cưới một con hồ ly tinh chỉ lớn hơn con gái có vài tuổi, gây ra một scandal lớn ở Cục Văn hóa bọn tôi! Thành phố vì việc này mà suýt chút nữa cách chức Phó tổng biên tập của ông ta.
Hạ Thu Đông kể tỉ mỉ cho Doãn Kiếm Lan nghe chuyện năm xưa ông Lâm đòi ly hôn với Ngô Lệ Hồng, lời kể vô cùng sinh động và truyền cảm:
- Đúng là cha nào con nấy, chắc chắn là thấy Siêu Phàm nhà mình đẹp trai lại giàu có nên mới dính lấy chứ gì. Con trai mình muốn tìm vợ thế nào mà không được? Gia đình đơn thân đã chẳng nói làm gì, lại còn có một ông bố không ra gì, đừng nói là chị không đồng ý, nếu là tôi thì cũng không đồng ý được.
Nghe Hạ Thu Đông nói vậy, Doãn Kiếm Lan thấy lòng mình rối bời, bà không ngờ gia cảnh nhà Lâm Đan Phong lại phức tạp như thế, bà đã nghĩ việc này quá đơn giản rồi, thậm chí bà còn thấy hơi hối hận vì vừa nãy mình đã hành động khinh suất. Không biết rõ thực hư của “đối thủ” đã lao thẳng vào, đánh rắn động cỏ, đây chính là đại kỵ trong giới kinh doanh, cũng là đại kỵ của nhà binh.
Sau khi chia tay với Hạ Thu Đông, Doãn Kiếm Lan lái xe về nhà, trong lòng cảm thấy bất an, rối bời như dòng xe đang chen chúc trên đường, không tìm ra được một lối đi thông thoáng.
Đương nhiên sự ngọt ngào, sung sướng này không phải từ trên trời rơi xuống mà do bà và Tạ Chí Viễn vất vả gây dựng từ hai bàn tay trắng.
Nhớ lại năm xưa họ là những người đầu tiên của thành phố này ăn “tôm hùm” – vứt bỏ công việc trong cơ quan nhà nước của mình, quyết định ra ngoài kinh doanh, những người xung quanh đều nhìn vợ chồng họ bằng con mắt chế giễu và nhạo báng, cứ như thể họ không phải là công chức nhà nước mà giống như các bệnh nhân tâm thần. Những hiểu lầm trong giới chính trị và những khó khăn trong thương trường khiến họ cũng từng nghi ngờ rằng, liệu quyết định của mình có sai lầm hay không. Ai cũng biết, trước khi bỏ ra kinh doanh, Tạ Chí Viễn là Thư ký Đoàn ủy thành phố, còn bà là kế toán của Cục Tài chính thành phố, hai nghề nghiệp này không chỉ vào năm 1986 mà ngay cả hiện nay cũng là hai nghề “hot”.
Doãn Kiếm Lan khi đó hai lăm tuổi, con trai Tạ Siêu Phàm vừa tròn mười tháng. Hai vợ chồng họ nhờ sự giúp đỡ của một người bà con ở nước ngoài, mở một xưởng thép tư nhân đầu tiên trong thành phố, cũng nhiều lần thành công rồi thất bại, cuối cùng đã xây dựng được một công ty tư nhân nổi tiếng.
Ban đầu, vì giúp đỡ cho chồng, Doãn Kiếm Lan nghiến răng gửi con trai về quê nhờ mẹ chồng chăm giúp, bà vốn tưởng rằng thời gian lập nghiệp chỉ mất tầm ba đến năm năm, khi đó con trai cũng tới tuổi đi học, bà sẽ đón con về thành phố, nhưng không ngờ chớp mắt đã tám năm trôi qua, nếu không phải vì bà bất ngờ mang thai, sinh ra Tạ Tiểu Dục ngoài kế hoạch thì kế hoạch đón con trai về cũng đã không bị kéo dài vô thời hạn. Trong công xưởng luôn có việc để bận rộn, luôn có nhiều khó khăn cần vượt qua, luôn khiến bà cảm thấy không được ngơi tay, cho tới khi chồng bà nhờ các mối quan hệ, xin cho bà một giấy chứng nhận sắp sinh, bà mới nghiến răng rời khỏi xưởng thép, trở thành một người phụ nữ của gia đình.
Doãn Kiếm Lan hiểu rõ hơn bất cứ người nào khác, cuộc đời luôn có được có mất, ví dụ như sản nghiệp của gia đình bà ngày hôm nay được đổi lại bằng tiền đồ chính trị của chồng bà và một công việc ổn định của bà, đương nhiên đây chỉ là những được mất mà người ngoài có thể nhìn thấy, được nhiều hay mất nhiều thì gã ngốc cũng có thể tính ra được. Nhưng tận trong thâm tâm mình, bà còn một khoản được mất nữa mà người ngoài không ai biết, mỗi lần nhớ tới điều này, trái tim Doãn Kiếm Lan lại thấy âm ỉ nhói đau, khiến một người đàn bà từng làm kế toán ở Cục Tài chính và làm kế toán cho xưởng thép mỗi lần tính lại đều không thể tính ra rốt cuộc ai mất nhiều, ai mất ít?
Con trai bà, Tạ Siêu Phàm tới năm tám tuổi được đón về ở với bố mẹ, Doãn Kiếm Lan không ngờ niềm vui được đoàn tụ nhanh chóng bị thay thế bằng những lo lắng và thương tâm vô cùng tận. Siêu Phàm đã sống cùng ông bà nội một khoảng thời gian quá dài nên trong cái đầu óc bé nhỏ của cậu, bố mẹ trở thành một cụm từ thay thế cho vợ chồng Doãn Kiếm Lan, cũng giống như khi người khác gọi tên của họ, chẳng có chút ý nghĩa gì. Lúc mới về, ăn cơm tối xong là cậu lại khóc đòi về nhà, mà cái nhà này không phải là căn nhà rộng lớn bố mẹ cậu vất vả tạo nên, nhà mà cậu nói là căn nhà cũ kỹ của ông bà nội ở quê. Ban đầu, vợ chồng Doãn Kiếm Lan còn kiên nhẫn dỗ dành con, ngoài mặt, cậu cũng tỏ ra nghe lời họ, nhưng vào một đêm trời tối đen như mực, cậu lén mở cửa rồi chạy ra ngoài, nếu không phải vì bà giúp việc ngủ không ngon, nghe thấy tiếng mở cửa thì hậu quả đúng là không thể lường trước được. Thấy vậy, chồng bà bèn bàn với Doãn Kiếm Lan là đón bố mẹ lên ở cùng, ông còn chưa nói xong, bà đã bịt miệng hỏi ông có biết trẻ con khi cai sữa sợ nhất điều gì không? Chồng bà không hiểu đứa con trai tám tuổi đã quen sống cùng ông bà nội, khó tránh một chút nhớ nhung, có liên quan gì với việc cai sữa cho con? Doãn Kiếm Lan nói:
- Con nhà người khác cả một đời chỉ cần cai sữa một lần, Siêu Phàm nhà mình thì cần hai lần, nói không chừng lần cai sữa này còn đau đớn hơn lần trước, cho dù muốn đón bố mẹ lên cũng phải chờ khi tình cảm của nó dành cho ông bà đã nhạt bớt, nếu không cứ dùng dằng mãi thì con trai mình càng đau khổ hơn thôi.
Bà đã nói vậy thì chồng bà cũng không còn ý kiến gì nữa, ông luôn tuân thủ với tôn chỉ, vợ đã chấp nhận ở nhà thì mọi việc trong gia đình, ông để bà làm chủ.
Sau lần đó, Doãn Kiếm Lan ru con gái ngủ xong là chuyển sang phòng của con trai ngủ cùng. Bà thử ôm cậu con trai vào lòng như cách mình vẫn ôm cô con gái một tuổi, bà hy vọng bà sẽ bù đắp cho con trai những gì bà còn thiếu của cậu trước kia, để cậu cảm nhận được sự ấm áp và yên bình của tình mẫu tử, nhưng bà không ngờ mặc dù con trai rất ngoan ngoãn, đầu và chân vẫn dựa sát vào bà, nhưng lồng ngực nhỏ bé của cậu luôn cách bà một khoảng cách cho dù rất nhỏ. Lúc đầu, Doãn Kiếm Lan còn tưởng rằng đó là tư thế ngủ quen thuộc của con trai, có một lần, ngủ tới nửa đêm, nó lăn xuống khỏi cái giường rộng hai mét. Trong tiếng khóc đau đớn của con trai, Doãn Kiếm Lan cũng hoàn toàn tuyệt vọng, con trai bà chỉ gần gũi bà về cơ thể, nhưng trái tim cậu bé chưa bao giờ ở gần bà, cậu nói mùi trên cơ thể bà không giống mùi của bà nội, mùi của bà khiến cậu không ngủ được.
Vốn tưởng rằng cái gì đã mất cũng có thể bù đắp được, nhưng giờ thì Doãn Kiếm Lan hiểu rằng, cho dù bà nỗ lực như thế nào thì cả đời này bà cũng không thể nào khao khát được gần gũi, thân mật với con trai. Tám năm, người Trung Quốc đã đánh đuổi được giặt Nhật, tám năm, Doãn Kiếm Lan và chồng đã trở thành một cặp vợ chồng giàu có nhất nhì thành phố và tám năm cũng đủ để xây nên một bức tường đồng vững chãi ngăn cản bà bước chân vào thế giới riêng của con trai.
Chuyện gì cũng có hai mặt của nó, trong chuyện này, khi Doãn Kiếm Lan đã đánh mất niềm hy vọng gần gũi với con trai thì đồng thời bà cũng phát hiện ra, con trai mình hoàn toàn khác với những cậu bé con nhà giàu được cha mẹ nuông chiều khác, ở cậu không có cái vẻ trẻ con hư hỏng mà là sự chững chạc, khiêm nhường, luôn luôn là một học sinh ngoan trong mắt các thầy cô giáo từ tiểu học, cấp hai cho tới lên cấp ba. Cậu hoàn toàn khác với cô em gái Tiểu Dục, đanh đá, ích kỷ, trong cái đầu nhỏ của cô bé ngoài ăn mặc ra thì chỉ còn chơi. Nghĩ tới đây, Doãn Kiếm Lan lại thấy được an ủi đôi chút, mặc dù Siêu Phàm không thể trở thành một người con trai thân thiết với bà, nhưng ít nhất cậu cũng là một chàng trai biết điều, sau này bước chân vào xã hội, chắc chắn cậu sẽ gặt hái được nhiều thành tích. Bà luôn tin tưởng vào điều này.
Nhưng điều mà bà không ngờ tới là niềm tin này lại bị đánh đổ không thương tiếc, không có bất cứ dấu hiệu gì ngay trước khi con trai thi đại học. Nó giống như một lâu đài cát trên mặt biển, những con sóng vô thanh ập đến cuốn phăng tòa lâu đài như thể nó chưa từng tồn tại. Bà không thể để mặc việc này, đó không phải là tác phong của Doãn Kiếm Lan, nước nhà lâm nguy luôn phải có một người đứng lên, ở nhà cũng vậy, cái gia đình mà bà đã cùng chồng xây dựng, cái gia đình luôn nhận được nhiều ánh mắt ngưỡng mộ và đố kỵ của người khác nay gặp nguy hiểm, chắc chắn bà sẽ là người đứng ra giải quyết đầu tiên.
Bà tìm điện thoại liên hệ của giáo viên chủ nhiệm trong di động của con trai, sau khi đã suy nghĩ kỹ càng, bà quay số.
❀
Ngô Lệ Hồng đặt cẩn thận mẻ cá nướng bốc khói nghi ngút cuối cùng xong, tới bên vòi nước rửa tay, sau đó đi tới trước cái bàn gỗ dầu mỗ, cũ kỹ, không nhìn ra màu sắc gì, kéo ngăn kéo đựng tiền ra, nhiệt tình chào hỏi các khách hàng tới tiệm:
- Chị à, chị muốn ăn gì?
- Chào anh, cá nướng hôm nay giảm giá đặt biệt, anh có muốn nếm thử không?
Tiệm ăn Mỹ Liêm này là do Ngô Lệ Hồng sau khi bị thất nghiệp ở xưởng dệt cùng người bạn Liễu Thúy Hoa hợp tác, thuê một căn nhà nhỏ rồi cùng mở cửa hàng này ra. Mấy năm nay, hai người đàn bà đã ngoài bốn mươi, gần năm mươi thức khuya dậy sớm, biến cái tiệm ăn nhỏ này trở nên nổi tiếng xa gần, những món ăn thường ngày được họ làm y như cái tên của tiệm ăn, vừa ngon vừa rẻ, lại còn rất sạch sẽ. Lúc đầu chỉ có vài người sống gần đó và nhân viên ở những cửa hàng bên cạnh sang ăn, bây giờ ngay cả một công ty điện tử lớn cũng đặt cơm hộp ở chỗ họ, điều này khiến Ngô Lệ Hồng và Liễu Thúy Hoa vừa mừng vừa lo, phải vất vả lắm mới đáp ứng được yêu cầu của khách hàng. Liễu Thúy Hoa nói, nếu còn cơ quan nào đặt cơm ở đây thì cái quán ăn này khéo không dám mở ra nữa. Ngô Lệ Hồng nói:
- Việc đó thì đơn giản. Nếu có thêm khách hàng, chúng mình thuê một cái nhà to hơn, biến tiệm ăn thành công ty cơm hộp, tới lúc đó tôi là bà chủ, cô là bà chủ thứ hai.
Liễu Thúy Hoa cười tới mức không đứng thẳng lên được, chỉ Ngô Lệ Hồng nói:
- Thật phí công chị ngủ với ông Lâm bao nhiêu năm, chẳng ảnh hưởng được chút tế bào văn hóa nào cả, cái gì mà bà chủ với bà chủ thứ hai, phải gọi là tổng giám đốc và phó tổng giám đốc mới đúng chứ.
Ngô Lệ Hồng lườm Liễu Thúy Hoa:
- Cô đừng có nhắc tới ông ta, cứ nhắc tới là tôi thấy ngấy như phải uống mỡ lợn vậy.
Liễu Thúy Hoa đâu quan tâm tới chuyện Ngô Lệ Hồng ngấy hay không, vẫn thích nói gì thì nói tiếp. Người làm ở xưởng dệt có ai mà không biết cái tật này của Liễu Thúy Hoa, bà muốn nói mà không cho bà nói thì chẳng khác nào muốn bà chết cả, cho dù người khác có muốn nghe hay không, bà cứ được nói là thấy sướng miệng rồi. Liễu Thúy Hoa nói:
- Ngấy cái gì? Chị đã ly hôn với lão ta bốn năm rồi, còn ghét gì người ta nữa? Mà chúng mình làm được tới hôm nay, khiến cái tiệm ăn này thành công như thế cũng phải cảm ơn người ta năm xưa cho chị một món, nếu không bây giờ cùng lắm chị chỉ là một nhân viên thất nghiệp mỗi tháng được hưởng vài trăm tệ tiền trợ cấp của chính phủ.
Ngô Lệ Hồng không phản bác lại, bà biết càng phản bác thì Liễu Thúy Hoa sẽ càng nói nhiều, thôi thì cứ mặc cho bạn nói, nói chán rồi thì tự khắc sẽ ngậm miệng.
Năm xưa, Ngô Lệ Hồng quen với ông Lâm là do vợ của Tổng biên tập làm mối, vợ của Tổng biên tập là dì họ xa của Ngô Lệ Hồng, còn ông Lâm khi còn trẻ, tốt nghiệp khoa Văn trường Trung cấp Sư phạm được phân tới tòa soạn làm việc, ngoại hình nhìn cũng khá, làm việc thì nhanh nhẹn, người dượng họ xa khi đó vẫn còn là một biên tập viên quèn, chuyên đi sưu tầm tài liệu, có được một trợ thủ đắc lực như vậy, ông rất vui, cũng may nhà Tiểu Lâm ở nông thôn, không thường xuyên về quê nên mỗi cuối tuần đều bị ông chú dượng gọi tới nhà. Tiểu Lâm không những viết văn tốt mà lại là người chăm chỉ, làm việc gì cũng xung phong đầu tiên, ông chú dượng thấy vậy thì thích lắm, bèn giới thiệu anh cho cô gái Ngô Lệ Hồng khi đó đang làm việc ở xưởng dệt trong thành phố. Khi đó Ngô Lệ Hồng mặc dù tốt nghiệp cấp ba, không thi đỗ đại học nhưng dù sao cũng có hộ khẩu thành phố, ngoại hình không xinh đẹp lắm nhưng cũng không đến nỗi nào, Tiểu Lâm biết mình là một thằng nhãi nghèo đến từ nhà quê, muốn đứng vững ở thành phố này thì ngoài việc tìm được một chỗ dựa trong công việc, còn phải có một mái ấm thuộc về mình thì mới ổn. Còn về tình yêu, Tiểu Lâm cảm thấy nó giống như những vì sao trên trời, ngẩng đầu lên nhìn thì được, nếu muốn nắm vào trong tay thì chẳng khác nào nằm mơ giữa ban ngày.
Một người thì muốn mau chóng ổn định cuộc sống, một người thì dưới sự đốc thúc của người dì họ xa, cảm giác như mình đang vớt lấy cọng cỏ cuối cùng mang lại hạnh phúc, Ngô Lệ Hồng và Tiểu Lâm yêu nhau đúng ba tháng, đến cuối năm là tổ chức đám cưới. Một năm sau, Lâm Đan Phong ra đời. Đó là năm 1985, Ngô Lệ Hồng hai tư tuổi, Tiểu Lâm hai lăm.
Một bà mẹ hai tư tuổi thường không thể hiểu được vai trò của mình khi đứng trước cô con gái mới ra đời, lúc nào Lâm Đan Phong khóc, cho dù đang bận việc gì, Ngô Lệ Hồng cũng bỏ lại để chạy tới bên con gái, nựng nịu:
- Đừng khóc, đừng khóc, chị bế em.
Khi Lâm Đan Phong gắt ngủ, bà thường ôm con dỗ:
- Cục cưng ngoan, chị hát cho em nghe.
Lúc ở nhà không có ai, Ngô Lệ Hồng không thể ý thức được rằng mình đang xưng hô lộn xộn. Có một lần, Tiểu Lâm vừa đi làm về nghe thấy, hỏi bà đang nói chuyện với ai? Ngô Lệ Hồng lúc này mới sực tỉnh, thì ra trong đầu mình vẫn chưa hề có khái niệm làm mẹ, trong tiềm ý thức của mình, vẫn coi con gái như là em gái. Đêm hôm đó, dỗ con gái ngủ xong, Tiểu Lâm phân tích một hồi tâm lý của vợ, những danh từ thuật ngữ khó hiểu khiến Ngô Lệ Hồng thấy đau đầu, chóng mặt, bà chỉ nhớ câu nói cuối cùng của Tiểu Lâm, đó là sau khi Tiểu Lâm làm xong chuyện đó, ôm bà nói:
- Hồng, em làm anh đau lòng quá, vẫn chưa chuẩn bị để làm mẹ mà đã phải vì anh sinh một đứa con, cả đời này nhất định anh sẽ yêu thương em, nếu không anh không bằng con chó.
Bốn năm trước, khi ông Lâm đòi ly hôn, Ngô Lệ Hồng chửi ông không bằng một con chó, khi bắt ông nhắc lại lời mà ông nói ngày trước, ông Lâm nói:
- Năm xưa cô không phân biệt được thế nào là mẹ, thế nào là chị, tôi nể tình cô còn trẻ, nhưng hai mươi năm sau, cô không phân biệt được thế nào là vợ, thế nào là bảo mẫu, vậy thì không thể trách tôi được. – Ông Lâm cảm thấy đức tính hiền lành, chăm chỉ của bà chỉ cần bỏ tiền ra để thuê một người bảo mẫu là được, còn sự tâm đầu ý hợp của một người vợ thì không phải cứ bỏ tiền ra là mua được.
Cãi nhau suốt một năm trời, tới năm con gái học lớp chín thì Ngô Lệ Hồng ly hôn với Phó tổng biên tập Lâm. Khi đó ông chú dượng xa làm Tổng biên tập đã đến tuổi về hưu, ông Lâm một lòng hy vọng mình có thể ngồi lên cái ghế Tổng biên tập, ai ngờ Phòng tuyên truyền của Thị ủy lại cử một phó phòng thường vụ tới nhậm chức Tổng biên tập, ông Lâm chẳng còn hy vọng thăng chức nên càng đẩy nhanh tốc độ ly hôn, nhà và con đều cho Ngô Lệ Hồng, bản thân ông dọn ra khỏi nhà, thái độ kiên quyết và dứt khoát của ông theo cách nói của người chú dượng thì là “cùng đường bí lối”, còn theo cách nói của bà dì thì là “cùng hung cực ác”.
Một năm sau, ông Lâm kết hôn với người vợ thứ hai. Nhà mới là một căn nhà rộng rãi với hai phòng khách, ba phòng ngủ và hai nhà vệ sinh, tổng cộng 160m2, trang trí vô cùng xa hoa, vợ mới của ông Lâm cũng đi một chiếc BMW màu đỏ.
Người dì họ và ông chú dượng nghe những đồng nghiệp tham dự lễ cưới về kể chuyện, huyết áp tăng vọt lên tới 180, lúc này mới biết ông Lâm “cùng đường” và “cực ác” không hề nghèo khó chút nào, người nghèo là cô cháu gái họ, Ngô Lệ Hồng, phải nuôi con không nói làm gì, bản thân thì thất nghiệp, ngoài mặt thì nhường căn hộ chung cư mà ông Lâm được phân khi làm phó tổng biên tập cho hai mẹ con Ngô Lệ Hồng, nhưng thực ra thì ông ta đã mang đi mọi tiền bạc trong nhà.
Người dì họ và chồng mình quyết tâm giúp Ngô Lệ Hồng kiện ông Lâm ra tòa, nhưng không ngờ Ngô Lệ Hồng nói, Tiểu Phong sắp thi vào cấp ba rồi, bà không muốn vì chút tiền này mà có tranh chấp gì với ông Lâm, chỉ cần hai mẹ con bà có chỗ để ở, con gái yên tâm học tập và trưởng thành là bà đã mãn nguyện rồi.
Hai vợ chồng người dì thấy bà có thái độ như vậy thì cũng chẳng buồn quan tâm nữa.
Bốn năm rồi, Ngô Lệ Hồng một mình nuôi cô con gái ngoan ngoãn đi tới ngày hôm nay, hơn nữa càng ngày hai mẹ con lại càng tốt hơn.
❀
Doãn Kiếm Lan đỗ xe lại bên đường, kiễng chân đi qua vũng nước đọng, đi về phía tiệm ăn.
- Chào chị, chị mua gì? Đồ ăn ở chỗ chúng tôi vừa ngon vừa rẻ, đảm bảo chị ăn rồi lại muốn ăn nữa. – Ngô Lệ Hồng nhiệt tình chào khách.
Doãn Kiếm Lan nhìn Ngô Lệ Hồng đứng trước mặt, nhìn bộ quần áo đầu bếp của bà, đôi bàn tay thô ráp cùng với khuôn mặt già trước tuổi, thực sự không dám tưởng tượng bố mẹ vợ tương lai của con trai mình lại có dáng vẻ như thế này.
Ngô Lệ Hồng nhìn người đàn bà bước xuống từ chiếc xe BMW dường như không chú ý tới lời mời của mình, không biết một người đàn bà có thân phận cao quý như thế tới tiệm ăn của mình để làm gì?
Liễu Thúy Hoa là người nhanh nhẹn, nhận ra người đàn bà này tới không phải có ý tốt, bèn đưa tay ra, nói với Doãn Kiếm Lan:
- Thưa quý khách, chị không mua gì thì đứng sang một bên, cẩn thận kẻo thức ăn làm hỏng quần áo của chị thì thu nhập cả tháng của chúng tôi cũng không đền được đâu.
Ngô Lệ Hồng kéo Liễu Thúy Hoa, ra hiệu bảo bạn phải có thiện chí một chút.
Doãn Kiếm Lan nói:
- Ngô Lệ Hồng, thức ăn chị làm có cho không tôi cũng không thèm ăn, tôi tới là để nói với chị, đừng có từ sáng tới tối chỉ biết nấu cơm, quản lý con gái mình đi, đừng để nó mới tí tuổi đầu không chịu học hành gì, cứ bám lấy con trai tôi. Chị có biết còn mấy tháng nữa là thi đại học rồi không? Con gái chị không tập trung học hành, tốt nghiệp xong nối nghiệp chị cũng chẳng sao, nhưng con trai tôi còn phải làm việc lớn.
Khuôn mặt khắc khổ của Ngô Lệ Hồng lúc đỏ lúc trắng, không biết phải nói lại như thế nào.
Liễu Thúy Hoa thấy ngứa mắt, múc một muôi thịt kho ra, hất về phía Doãn Kiếm Lan:
- Con đàn bà này ăn mặc thì cũng ra dáng mà sao nói chẳng có chút lý lẽ gì thế? Chị không ở nhà quản lý con trai chị, chạy tới đây bắt nạt chị tôi phải không? Chị có đi không hả? Không đi tôi sẽ bắt chị cả đời phải nhớ mùi thịt kho ở đây!
Liễu Thúy Hoa nói rồi đưa cái thìa dài đầy dầu mỡ lên dí sát vào mũi Doãn Kiếm Lan.
Doãn Kiếm Lan vội vàng lùi lại phía sau, bộ quần áo bà đang mặc là năm ngoái chồng bà đi Hồng Kông, đích thân chọn cho bà, là mẫu thời trang thu đông của Doland, chiếc áo cổ gấp màu ngó sen cộng với chiếc váy dài cùng màu, chất vải mềm mại, lịch sự và trang nhã, Hạ Thu Đông lần đầu tiên nhìn thấy bà mặc bộ quần áo này đã thích đến phát điên, bắt chồng đi khắp các cửa hàng quần áo nổi tiếng của Bắc Kinh mà không mua được bộ giống như thế chứ đừng nói là mua được một bộ của đúng hãng Doland sản xuất.
Nhìn đám người ở tiệm thuốc lá, cửa hàng kem, cửa hàng rau sạch ở gần đó tíu tít ngó đầu ra xem đánh nhau như ong bu vào mật, Doãn Kiếm Lan biết cho dù ăn mặc có cao quý đến đâu thì nơi này cũng không phải là địa bàn của mình. Hảo hán không chịu thiệt trước mặt, bà ấn điều khiển từ xa cái ô tô, ngồi vào trong xe, hạ kính cửa xe xuống, nói với Ngô Lệ Hồng:
- Mẹ nào con nấy! Tôi cảnh cáo chị, con gái của chị mà còn bám lấy con trai tôi thì tôi sẽ khiến cái tiệm ăn nhỏ của chị phải đóng cửa, nếu không tin thì cứ chờ mà xem!
Liễu Thúy Hoa giận quá, chửi đuổi theo mấy câu, còn vung cái muôi lên, mấy miếng thịt kho đập lên xe Doãn Kiếm Lan. Doãn Kiếm Lan còn cố ý đạp mạnh ga, bánh xe lao mạnh khiến vũng nước bẩn dưới đường bắn lên tung tóe, dính đầy vào người Liễu Thúy Hoa.
Ông chủ tiệm thuốc lá với biệt danh “Vạn sự thông”, chuyện phố phường, chuyện nhà này nhà khác, không có chuyện gì là không biết. Ông đi về phía tiệm ăn, nói với Ngô Lệ Hồng lúc này vẫn chưa hoàn hồn lại:
- Ai dà, cái cửa hàng của chị dạo này sao mà “hot” thế? Chị nói đi, chị đắc tội ai mà không được, sao lại đắc tội một người giàu có như thế? Chị không xem tivi tối qua phải không, thị trưởng còn dẫn người tới tham quan xưởng gang thép của người ta nữa cơ, chồng bà ta tên là Tạ Chí Viễn, còn bà ta tên là Doãn Kiếm Lan. Bà ta bảo sẽ khiến cái tiệm ăn nhỏ của chị đóng cửa thì sẽ…
“Vạn sự thông” nhấc chân dẫm chết một con kiến, những người đứng xem xung quanh cười ồ lên. “Vạn sự thông” lại nói:
- Nói đi thì phải nói lại, con gái chị mà trèo được vào nhà người ta thì chị chẳng cần phải mở tiệm ăn nữa, có ngốc cũng biết là cái nào lợi hơn!
Liễu Thúy Hoa nhấc cái muôi lên, huơ huơ về phía “Vạn sự thông”, chửi:
- Thích chết hả, muôi của tôi không đánh trúng bà ta, nhưng muốn đánh ông thì dễ lắm đấy!
“Vạn sự thông” vội vàng biến về cửa hàng của mình, những người tới xem cũng tản về chỗ mình.
Nước mắt Ngô Lệ Hồng lã chã rơi xuống, bà không còn nghe thấy những lời an ủi của Liễu Thúy Hoa, bà có thể chịu khổ chịu mệt, nhưng không chịu được sự sỉ nhục của người khác, càng không thể chịu được khi nghe người khác mắng chửi con gái mình, phải biết rằng con gái chính là hy vọng nửa đời sau của bà, là toàn bộ ý nghĩa cuộc sống của bà. Sở dĩ bà không đi tìm chồng cũ đòi tiền, không tranh giành phần tài sản vốn dĩ thuộc về mình là vì bà không muốn nghe ông ta sỉ nhục bà bằng những từ ngữ văn hóa mà bà nghe không hiểu, nhưng không ngờ, cô con gái bà cưng như bảo bối, mà bà gửi gắm toàn bộ tâm huyết của mình lại bị người ta sỉ nhục một cách ác độc như thế.
Cũng may đã tới giờ đóng cửa, Ngô Lệ Hồng và Liễu Thúy Hoa chia tay nhau xong bèn đạp xe tới thẳng trường Nhất Trung, ký túc xá của con gái một tháng chỉ cho nghỉ một lần, Ngô Lệ Hồng lúc này không thể chờ tới cuối tuần được nữa.
❀
Lúc Ngô Lệ Hồng tới trường tìm con gái, Doãn Kiếm Lan đang cùng Hạ Thu Đông ngồi trong quán trà ăn bánh bí ngô, bát canh ngân nhĩ và mấy món thức ăn đơn giản, kể cho bạn nghe việc bà đi tìm Ngô Lệ Hồng.
Chồng Hạ Thu Đông, Trần Tự Cường năm kia mới được cất nhắc lên làm Phó giám đốc ngân hàng thương nghiệp thành phố, Hạ Thu Đông thì làm việc ở phòng nghiên cứu kịch nghệ thuộc Cục văn hóa thành phố, phụ trách công việc sắp xếp hồ sơ, Doãn Kiếm Lan trước khi chuyển nhà là hàng xóm của nhà Hạ Thu Đông. Con trai Hạ Thu Đông, Trần Thần, sinh sau con trai Doãn Kiếm Lan, Tạ Siêu Phàm nửa năm, khi đón cậu con trai tám tuổi từ quê ra, vì sợ con không theo được chương trình học thí điểm ở thành phố, Doãn Kiếm Lan cho con học lại một năm, khi đó Trần Thần cũng mới nhập học, nếu không phải hai cậu bé chơi thân với nhau thì con trai bà cũng không nhanh chóng thích nghi với cuộc sống ở thành phố nhanh như thế. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến Doãn Kiếm Lan mặc dù đã chuyển nhà nhưng vẫn không cắt đứt quan hệ với Hạ Thu Đông.
Hạ Thu Đông vốn dĩ xinh đẹp, lại thích làm dáng, giỏi giao tiếp hơn Doãn Kiếm Lan, lúc nào cũng theo đuổi mốt thời thượng, chồng Doãn Kiếm Lan, Tạ Chí Viễn thường đùa bà rằng:
- Cô nói xem một năm có bốn mùa thì cô đã chiếm mất ba mùa, thế mà còn đòi lấy nốt cái mùa còn lại, những gì mình có thì chẳng trân trọng, lúc nào cũng thích theo đuổi mấy cái vớ vẩn, gọi cô là “Thiếu Nhất Xuân” rất đúng, cái tên đó mới hợp với người.
Người đời chỉ biết có cách nói văn hay như người chứ không ai nói là tên hợp với người. Hạ Thu Đông chính là một ví dụ điển hình. Ví dụ con người có thất tình lục dục, hỷ và nộ, ái và lạc là hai thái cực của nhau, từ hỷ tới nộ, từ ái tới lạc, người bình thường đều phải có một khoảng quá độ, nhưng ở Hạ Thu Đông lại không cần quá trình quá độ này, ba giây trước còn đang khóc, ba giây sau bà đã có thể cười được, khiến Doãn Kiếm Lan thường mắng bà là “không đứng đắn”.
Đối với việc gì, Hạ Thu Đông cũng chỉ nhiệt tình được không quá ba giây, có tính cả thèm chóng chán.
Thông thường, với tính cách của Doãn Kiếm Lan thì sẽ không thích chơi với những người như Hạ Thu Đông, nhưng từ sau khi quyết định nghỉ việc ở nhà làm một người phụ nữ nội trợ, phạm vi giao tiếp của Doãn Kiếm Lan đã bị thu hẹp lại rất nhiều, khi người khác đi làm bận rộn thì Doãn Kiếm Lan lại rảnh rang, rảnh rang tới mức thấy cuộc sống của mình thật vô vị, đương nhiên bà sẽ cần một vài người bạn để giết thời giờ, mà người bạn đó không những phải có thời gian để đi chơi với bà mà cũng phải nói chuyện hợp. Mặc dù Hạ Thu Đông không thực sự phù hợp với những điều kiện này nhưng dù sao cũng tốt hơn những người khác rất nhiều. Thứ nhất, hai nhà ngày xưa từng là hàng xóm, đều từ hai bàn tay trắng mà làm nên của cải như ngày hôm nay, nhà ai có mấy cái bát, nhà ai có mấy vết vá trên cái quần đều biết rõ như trong lòng bàn tay. Thứ hai, con trai hai nhà lại là bạn học, bạn chơi, chỉ riêng điều đó thôi cũng đủ để họ có đề tài mà nói chuyện với nhau. Thứ ba chính là Hạ Thu Đông còn nhiều thời gian rảnh hơn cả Doãn Kiếm Lan. Ai mà không biết phòng văn hóa mấy năm nay làm ăn không tốt lắm, phòng nghiên cứu kịch nghệ của Hạ Thu Đông từ trước tới nay cũng không quy định phải tới tận nơi làm việc, một tuần chỉ cần ba lần tới cơ quan, nghe chủ nhiệm thông báo vài tình hình, đồng nghiệp trao đổi với nhau vài câu là giải tán. Dùng cách nói của chủ nhiệm phòng nghiên cứu kịch nghệ thì mấy năm gần đây, nơi nào trong thành phố cũng phát triển, chỉ có nơi này là càng ngày càng lạc hậu. Nhân viên nghiệp vụ không có việc làm, hồ sơ tài liệu vốn dĩ đã ít lại càng ít hơn, Hạ Thu Đông lại càng thêm rảnh rỗi.
Với ba điều này, hai con người có tính cách hoàn toàn khác biệt nhau là Doãn Kiếm Lan và Hạ Thu Đông trở thành hai người bạn tốt nhất để cùng nhau giết thời giờ.
Hạ Thu Đông còn chưa nghe Doãn Kiếm Lan kể xong đã kinh ngạc kêu lên:
- Chị đi tìm Ngô Lệ Hồng rồi sao? Con gái bà ta tên là Lâm cái gì đó?
- Lâm Đan Phong. – Doãn Kiếm Lan không hiểu tại sao Hạ Thu Đông lại có thái độ như thế.
- Đúng rồi, đúng rồi! Đúng là con gái của ông Lâm, con trai chúng ta có phải độc thân cả đời cũng không thể cưới một đứa con gái nhà như thế! Mẹ nó mở một cửa hàng ăn đối diện Hội quán phụ nữ Giang Nam, mấy ngày trước tôi còn thấy Lâm Đan Phong ở đó bán hàng giúp mẹ, chiều cao trung bình, khuôn mặt cũng không xinh đẹp, làm sao xứng với Siêu Phàm nhà chị!
Doãn Kiếm Lan ngồi thẳng lên, bà gọi điện thoại cho giáo viên chủ nhiệm của con trai để hỏi địa chỉ của mẹ Lâm Đan Phong, Ngô Lệ Hồng, sau đó lại nghe Liễu Thúy Hoa một lời hai lời đều gọi là chị Ngô nên mới xác định đúng là người mình cần tìm, còn trước đó, bà hoàn toàn không biết gì về gia đình Lâm Đan Phong.
- Tôi với bố nó cùng làm ở sở văn hóa, bố nó là Phó tổng biên tập tòa soạn báo, mới được mấy năm thôi. Ba, bốn năm trước bố mẹ nó ly hôn. Ông ta cưới một con hồ ly tinh chỉ lớn hơn con gái có vài tuổi, gây ra một scandal lớn ở Cục Văn hóa bọn tôi! Thành phố vì việc này mà suýt chút nữa cách chức Phó tổng biên tập của ông ta.
Hạ Thu Đông kể tỉ mỉ cho Doãn Kiếm Lan nghe chuyện năm xưa ông Lâm đòi ly hôn với Ngô Lệ Hồng, lời kể vô cùng sinh động và truyền cảm:
- Đúng là cha nào con nấy, chắc chắn là thấy Siêu Phàm nhà mình đẹp trai lại giàu có nên mới dính lấy chứ gì. Con trai mình muốn tìm vợ thế nào mà không được? Gia đình đơn thân đã chẳng nói làm gì, lại còn có một ông bố không ra gì, đừng nói là chị không đồng ý, nếu là tôi thì cũng không đồng ý được.
Nghe Hạ Thu Đông nói vậy, Doãn Kiếm Lan thấy lòng mình rối bời, bà không ngờ gia cảnh nhà Lâm Đan Phong lại phức tạp như thế, bà đã nghĩ việc này quá đơn giản rồi, thậm chí bà còn thấy hơi hối hận vì vừa nãy mình đã hành động khinh suất. Không biết rõ thực hư của “đối thủ” đã lao thẳng vào, đánh rắn động cỏ, đây chính là đại kỵ trong giới kinh doanh, cũng là đại kỵ của nhà binh.
Sau khi chia tay với Hạ Thu Đông, Doãn Kiếm Lan lái xe về nhà, trong lòng cảm thấy bất an, rối bời như dòng xe đang chen chúc trên đường, không tìm ra được một lối đi thông thoáng.